تیتر یک روزنامه روز سهشنبه خبرورزشی که از اعتیاد دو ستاره فوتبال به مواد روانگردان و کشف ترامادول از وسائل یکی از آنها پرده برداشته بود، به سرعت برق و باد در فضای مجازی چرخید و با این که در گزارش خبرورزشی آمده بود آنهایی که در این پرونده مد نظر قرار دارند، دو نفر هستند و پروندهشان هم در کمیته اخلاق باز شده و در حال پیگیری است، متأسفانه در برخی حدس و گمانهای فضای مجازی، نام بیش از ۱۰ بازیکن با کد و آدرس و مخفف اسم و فامیل و... به عنوان متهم برده شد.
اگرچه گفته میشود متأسفانه در فوتبال ما، تعداد کسانی که به ترامادول، مواد مخدر و روانگردانها وابسته شدهاند، بیش از ۱۰ نفر است اما این دلیل نمیشود که به هر بازیکنی به صرف حدس و گمان تهمت زد. عاقلانه این است که اجازه بدهیم کمیته اخلاق با همکاری نهادهای مرتبط، به روش خودش، دور از جنجال و هیاهو این پرونده را پیگیری کند.
طبق خبرهای رسیده، این پرونده در کمیته اخلاق در حال بررسی است و اگر اتفاق خاصی رخ ندهد، بعد از تکمیل پرونده، بازیکنان خاطی احضار و با آنها برخورد خواهد شد، این وسط تا قبل از اعلام رسمی، هرگونه گمانهزنی نتیجهای جز بازی با آبروی افراد ندارد. شاید در جریان تحقیقات کمیته اخلاق، تعداد متهمهای پرونده از این که هست، بالاتر برود اما فعلاً باید صبر کرد.
آن تلنگری که باید زده میشد، زده شده است و حالا آن فوتبالیستهای جوانی که از سر ناآگاهی تازه وارد این مسیر انحرافی شدهاند، خوب میدانند این داستان پایان خوشی ندارد چرا که این بار کمیته اخلاق قصد دارد در صورت اثبات تخلف، بدون پردهپوشی و تعارف با خاطیان برخورد کند.
شاید اگر همان روزی که در خون یک بازیکن لیگ برتری آثار مصرف مرفین دیده شد، بعضیها از در مراعات نمیرفتند و موضوع را به کمیته اخلاق میکشاندند، امروز دهها قدم در مبارزه با این انحرافها جلوتر بودیم و حالا لازم نبود با نگرانی از مصرف قرصی بنویسیم که مثل نقل و نبات بین برخی فوتبالیستها دست به دست میشود.
تجربه ثابت کرده با پنهانکاری نمیتوان جلوی این انحراف را گرفت. سالها این وحشت که نگوییم و افشا نکنیم تا قبح مصرف داروهای غیرمجاز شکسته نشود، باعث شد همه چیز در خفا باشد و نیتجهاش این شود که روانگردانها از پارتیهای شبانه به اردوهای آمادهسازی تیمها راه یابند.
حالا کار به جایی رسیده که خیلیها معتقدند باید بدون هیچ اغماضی، نام متخلفین پرونده اعتیاد را اعلام کرد، همانطور که فیفا نام متخلفین پرونده دوپینگ را اعلام میکند اما اخلاقمدارها و آنها که نگران سلامت اخلاقی جامعه هستند، میپرسند پس آبروی افراد چه میشود؟ یک قاضی سرشناس در پاسخ به این دغدغه به خبرورزشی گفت: قانون به هیچعنوان با اخلاق در تضاد نیست. قانون هم به صراحت میگوید نباید با آبروی کسی که جرمش اثبات نشده، بازی کرد. کسی که متهم به قاچاق مواد مخدر باشد، همان روز اول که به او شک کردند، لقب قاچاقی روی او نمیگذارند. اول مدرک جمع میکنند، بعد که مطمئن شدند، محاکمه میکنند، بعد از اثبات حکم اولیه میدهند و فرصت اعتراض و تجدید نظر هم میگذارند و در نهایت بعد از رأی نهایی، نام طرف را به عنوان مجرم قاچاق مواد مخدر همراه با محکومیتش اعلام میکنند. فیفا هم در ماجرای دوپینگ همین رویه را دارد، به خاطر همین است که نمونهگیری دوم انجام میشود و بعد از اثبات کامل، نام شخص با مدت محرومیت او اعلام میشود. در کمیته اخلاق فدراسیون هم افرادی فعالیت میکنند که با قانون آشنایی کامل دارند. آنها هم قطعاً بعد از جمعآوری اسناد معتبر و هماهنگی با نهادهای مرتبط، اقدامات لازم را برای اثبات تخلف انجام میدهند و حرفهای خاطیان را میشنوند و در نهایت حکم را اعلام میکنند. البته این که دلیل محرومیت را بگویند یا نه، به یک سری عوامل بیرونی هم بستگی دارد اما شما مطمئن باشید اخلاق و قانون در تضاد با یکدیگر نیستند.
با این توضیحات، میتوان به دلیل سکوت فدراسیون فوتبال در قبال این پرونده پی برد. مسئولان فدراسیون ترجیح میدهند تمامی مراحل رسیدگی به پرونده سپری شود و بعد حکم را اعلام کنند. گویا فدراسیون از ارکان قضایی خود هم خواسته فعلاً سکوت اختیار کنند. البته رویهای هم که از کمیته اخلاق سراغ داریم، معمولاً همین است که مراحل تکمیل پرونده و حتی احضارهای اولیه را در سکوت مطلق پیش میبرد تا اگر کسی به دروغ متهم شده بود، از لحاظ حیثیتی آسیب نبیند با این وجود، از کارشناسان پرسیدهایم آیا نام متهمان پرونده اعتیاد و محرومیت و حکم آنها هم باید مثل متهمان دوپینگ اعلام شود. این سؤال را شما هم میتوانید از خودتان بپرسید. فراموش نکنید یک طرف بحث آبروی افراد وسط است که شاید بتوان آنها را دوباره به راه راست برگرداند و یک طرف ترس از این موضوع که اگر همه چیز در خفا بماند، بقیه هم به خودشان جرأت استفاده از هر نوع مواد محرک و مخدر و روانگردان را بدهند حالا پاسخ شما چیست؟
کارشناسان و صاحبنظران پاسخ میدهند:
آیا نام و محرومیت پرونده اعتیاد و دوپینگ باید علنی شود؟
* گفته میشود پرونده چند بازیکن فوتبال به خاطر استفاده از مواد روانگردان، ترامادول و... در فدراسیون فوتبال باز است. حال سؤال اینجاست که اگر جرم آنها اثبات شود، آیا میتوان نام محرومان را اعلام کرد؟ عدهای میگویند باید آبروی افراد را حفظ کرد اما عدهای دیگر نگران این هستند که اگر اسامی در خفا بماند، عواقب بدتری داشته باشد و حتی بسط و گسترش پیدا کند. در این خصوص با تنی چند از کارشناسان و صاحبنظران همصحبت شدیم. این پاسخها را بخوانید:
دکتر احمدی: اگر اثبات شود، منع قانونی ندارد
دکتر عبدالحمید احمدی، معاون فرهنگی وزیر ورزش و جوانان، در این خصوص گفت: طبیعتاً بحث دوپینگ متولی مخصوص خودش را دارد. اگر ورزشکاری کار غیرقانونی و تخلف اینچنینی انجام دهد مثلاً دوپینگ کند، پس از طی شدن پروسه قانونی نامش اعلام خواهد شد. همچنین در خصوص سایر موارد از جمله مصرف مواد روانگردان و... اگر تخلف اثبات شود، منعی ندارد که نهادهای ذیربط نامش را اعلام کنند و مانع گسترش این حرکت غلط گردند.
هوشنگ نصیرزاده: تا قبل از پایان پرونده نباید نامی اعلام شود
هوشنگ نصیرزاده، کارشناس فوتبال و مدیرعامل باشگاه گسترش فولاد تبریز، گفت: در بحث دوپینگ وقتی مشخص میشود که بازیکن تخلف کرده، او میتواند اعتراض کند و به خرج خودش تقاضای تست مجدد دهد و اگر دوباره ثابت شد که دوپینگ کرده، قانوناً فدراسیون نامش و میزان محرومیتش را اعلام خواهد کرد. در خصوص استفاده از برخی مواد روانگردان مثل ترامادول ما یک آزمایشگاه مشترک ایفمارک داریم که میتوانند مشخص کنند و نام طرف را هم معرفی نمایند.
پرویز سیار: بحث اصلی آبروی افراد است
پرویز سیار، پزشک و کارشناس فوتبال، به خبرورزشی گفت: من به هیچ عنوان بردن آبروی افراد را صحیح نمیدانم. اگر بازیکنی کار خلافی کرده و مثلاً ترامادول و مواد روانگردان مصرف میکند، میشود محترمانه جلساتی برگزار کرد و در چارچوب اخلاقی خاص با او برخورد نمود و کاری کرد که متنبه شود و این کار را کنار بگذارد. نباید در اینطور مسائل آبروی افراد را برد اما در مسئله دوپینگ، فیفا این اجازه را داده تا نام متخلف اعلام شود.
امیر حاجرضایی: من هم مخالف بردن نام افراد هستم
امیر حاجرضایی، کارشناس فوتبال، در این خصوص به ما گفت: من هم مخالف بردن نام افراد هستم چرا که تبعات اخلاقی خاص خودش را دارد. بازیکنانی که تخلفات خاص دارند را باید به صورت محرمانه صدا کرد و جرایم مخصوصی در نظر گرفت. اینکه نام افراد برده شود، کمکی نمیکند. اگرچه معتقدم در بحث دوپینگ قوانینی وجود دارد که پس از طی شدن روند قانونی دادن حق دفاع به طرف، در نهایت میشود نام متخلف را در صورت اثبات تخلف اعلام کرد.
عبدالرحمان شاهحسینی: اسم بازیکن نباید اعلام شود
عبدالرحمان شاهحسینی، قاضی دادگستری و رئیس پیشین کمیته انضباطی فدراسیون فوتبال گفت: اسم بازیکن متخلف نباید اعلام شود. اگر کسی به خاطر انجام جرمی محکوم شود، فقط در موارد خاص و با دستور قضایی میشود نام طرف را اعلام کرد اگر هم حرکت بازیکنی عنوان مجرمانه داشت، فدراسیون میتواند آن را به مدعیالعموم و دادگاه معرفی کند تا به حرکت او رسیدگی شود. در بحث ورزش اسم فرد متخلف برده نشود، بهتر است.
