فوتبال از جمله پدیدههای مورد نظری است که به دلیل ماهیت درونی خود و داشتن شاخصهای مردمی این تغییر و تحول را به خود گرفته و امروزه در تمام جوامع جهان موقعیت تعریف شده و مهمی دارد. مثالها و حوادث بسیاری بوده که بارها یادآور شدیم. مثلاً تأثیر فوتبال در برزیل و یا در آرژانتین و حتی آلمان و فرانسه، در کامرون و السالوادور، در کشورهای کوچک عرب و ایران. تحولات یاد شده در کشور خودمان بسیار ملموس و قابل تأمل بود. پیروزی ما بر رژیم صهیونیستی در بازیهای آسیایی و خروجی سیاسی و اجتماعی آن، شعارهای خودجوش، عکسالعمل مردم و ایجاد نقطه عطفی در تاریخ ایران. به یمن همین فوتبال در جام جهانی فرانسه، ایران در یکی از بزرگترین رویدادهای ورزشی- ژئوپلتیک عصر جدید آمریکا را شکست داد. بدیهی است این بازی از حالت یک مسابقه خارج است و فرایند تازهای را دنبال میکند.
چند روز پیش آقای مصطفی هاشمیطبا رئیس اسبق سازمان تربیت بدنی درباره شرایط و موقعیت دو باشگاه پرسپولیس و استقلال صحبتهایی داشتند که کمی از نگاه جامعهشناسانه و واقعی به دور بود. ایشان این دو باشگاه را همچون دیگر باشگاهها و در همان طبقه قرار داده بود و با صراحت عنوان نمودند اگر این دو باشگاه زیان میدهند، منحل شوند. این نگاه و برداشت از جانب شخصیتی که رئیس ورزش و کمیته ملی المپیک بوده است، بعید به نظر میرسد. آقای هاشمیطبا؛ پرسپولیس و استقلال دیگر دو باشگاه عادی و معمولی نیستند، شما هم خوب میدانید که آنها به بخشی از جامعه دوخته شدهاند و نمیتوان آنها را به دست صاحبان خصوصی سپرد، اگر چنین بود جنابعالی در دوره ریاست خود که موقعیت بهتری هم داشتید، آن را انجام داده بودید. میدانید که نظام، دولت و ارگانها نگاه ویژهای به آن دارند، حتماً شما بهتر میدانید این دو تیم در قشرهای مختلف جامعه نفوذ کردهاند، حتی نگاه شخصیتهای امنیتی نیز به این دو تیم ویژه است، شما هم در زمان ریاست خود تابع مقامهای بالاتر و رؤسای امنیتی بودید، امروز هم استقلال و پرسپولیس بخشی از فعالیتهای اطلاعات را به خود مشغول داشتهاند و هر یک از دو تیم برای خود یک رئیس امنیتی دارند و باید آن دو را به سمت تعیین شده هدایت کنند. آیا یک مالک شخصی میتواند تابع و فرمانبر این جریانات باشد؟ جناب مهندس، آن تعریفهای رایج در جهان در مورد این دو باشگاه صدق نمیکند و هیچ نیروی آزاد و شخصی قادر نیست این دو تیم را مدیریت کند، به ویژه در شرایط امروزی! فرض کنیم یک مالک عرب اهل یکی از کشورهای عربی پیشنهاد کلانی برای خرید یکی از این دو باشگاه بدهد، دولت میپذیرد؟
کاملاً جواب مشخص است! پس در مورد این دو تیم نمیتوان بدون شناخت زیر بافت اجتماعی آن تصمیم گرفت و اگر نظام و دولت نیز روی آن نظر خاصی داشته باشند، مسئله پیچیدهتر میشود و بحرانهای سختتری را به وجود میآورد که انتقال آن دو باشگاه را دشوارتر میکند. میگویید استقلال و پرسپولیس باید خودکفا شوند؟ چگونه؟! وقتی حق ساده پخش مسابقه را تلویزیون پرداخت نمیکند و در لابهلای مسائل دولت و تلویزیون قضیه ختم به خیر میشود چگونه خودکفا شوند؟ این یکی از مشکلات است، بقیه را برایتان میشمارم، تازه اگر از بند درگیریهای امنیتی آن خارج شوید!
کار دشوار است آقای مهندس! هزاران سین جین دارد! و شدنی نیست!
