خبرورزشی/فرهاد عشوندی- سعید اکبری؛ نیم قرن حضور در فوتبال. اگر جلوی کسی بنشینید که ۵ دهه در فوتبال بوده، باید مراقب سؤال کردن خود باشید. او از قلب فوتبال می‌آید. از جایی که سال‌ها سال تجربه در آن نهفته است. به بهانه پایان پنجمین دهه حضور وینفرد شفر در فوتبال گفت‌وگویی با او داشتیم. از هر چیزی سخن گفتیم. از برد عجیب و غریب السد تا اختلافش با برانکو یا طعنه‌ای که به کی‌روش زد.
*۵۰ سال حضور در فوتبال. خیلی زیاد است. یعنی نیم قرن. این نیم قرن برای شما چطور گذشت؟ درباره‌اش برایمان حرف بزنید.
اوه، بله. درست می‌گویید. زمان زیادی است. همان‌طور که گفتید نیم قرن. حالا در استقلال هستم و کارم را ادامه می‌دهم. من از سال ۱۹۶۸ به صورت رسمی وارد فوتبال شدم و اولین قراردادم را به عنوان بازیکن امضا کردم. تا سال ۱۹۸۴ بازی کردم. بعد از آن نیم‌فصل به دنبال مدرک مربیگری رفتم. توانستم مدرکم را بگیرم و خیلی زود مربیگری را شروع کردم، یعنی یک سال بعد از خداحافظی‌ام از فوتبال. مدت زیادی است که دارم مربیگری می‌کنم و عاشق این کار هستم.
*در این کلکسیون جای چه جامی خالی است؟
یک بار در فینال باختم و این برایم خیلی تلخ بود. با کارلسروهه به فینال جام حذفی آلمان رفتیم و یک بر صفر شکست خوردیم. آن سال قهرمانی برای ما بود. از دست دادن این جام برایم تلخ بود. از ۶ فینالی که تجربه کردم، ۵ بار قهرمان شدم و متأسفانه یک بار جام نگرفتم که همان فینال حذفی بود.
*فکر کنیم یک جام قهرمانی با استقلال در آسیا یا لیگ برتر بتواند این کلکسیون را خوشگل‌تر کند.
بله، چراکه نه؟ با یک جام بزرگ در استقلال می‌توانم کلکسیونم را کامل کنم.
*شاید این جام را در آسیا به دست بیاورید. هواداران دوست دارند بعد از سال‌ها یک ستاره دیگر به دو ستاره قبلی اضافه شود.
ما برای رسیدن به قهرمانی آسیا کار خیلی سختی داریم ولی اینجا هستیم تا کار‌های سخت انجام دهیم. برای رسیدن به این هدف به حمایت هواداران و همین‌طور حمایت باشگاه نیاز داریم تا بتوانیم به افتخار بزرگی دست یابیم.
*اگر بتوانید در آسیا قهرمان شوید، در استقلال جاودانه خواهید شد. قطعاً این مسئله را درک می‌کنید.
بله، ولی در جوابتان باید بگویم استقلال هم برای من جادوانه شده است. قطعاً دوست دارم اتفاقی که می‌گویید رخ دهد ولی نیاز به کار و تلاش زیاد داریم.
*زیباترین لحظه فوتبال شما چه زمانی بوده است؟
لحظات زیادی بوده که می‌تواند بهترین لحظات زندگی فوتبالی من باشد ولی بی‎شک در اولین سال مربیگری‌ام وقتی توانستم کارلسروهه را از لیگ دسته ۲ به لیگ یک بیاورم، زیباترین لحظه کار من بود. ما در مسابقات اروپایی هم بازی‌های به یادماندنی داشتیم. توانستیم دو بار تیم‌هایی را ببریم که در کشور خودشان بهترین بودند. والنسیا را ۷ بر یک شکست دادیم. آن زمان تیم بزرگی بود. ما تیم کوچکی بودیم ولی با چنین نتیجه‌ای آن‌ها را بردیم. لحظه خیلی خوبی بود. همین‌طور وقتی آاس رم را ۳ بر صفر بردیم. آن‌ها تیم اول لیگ ایتالیا بودند. لحظه خیلی خوبی بود. همین‌طور قهرمانی با الاهلی در امارات...  
*پیامی برای هواداران استقلال دارید؟ مخصوصاً بعد از حمایت فوق العاده‌ای که در دیدار با تراکتورسازی از شما داشتند؟
بله، من تشکر می‌کنم از آن‌ها که یار دوازدهم استقلال هستند. آن‌ها فوق العاده و بی‌نظیرند. دوست داریم دوباره کنار ما باشند.

*نقل و انتقالات برای استقلال تمام شد؟
بله ما الان همه بازیکنان را داریم. تیم کامل شده و امیدواریم شرایط خوب ادامه پیدا کند.
*و، اما بازی با السد. این تیم در هفته دوم لیگ قطر ۱۰ گل زد. این مسئله شما را نگران نمی‌کند؟
نه، چه خوب. بهتر که السد با ۱۰ گل برنده شد!
*روز‌های اولی که شما آمده بودید شاید هواداران استقلال باورشان نمی‌شد که روزی به یک قهرمان برایشان تبدیل شوید ولی به نظر می‌رسد از همان روز اولی که آمدید و همان شالی که گردن‌تان انداختید، از همان بازی اول با نساجی استارت‌تان را برای یک چالش بزرگ و یک اتفاق هیجان‌انگیز زده بودید. آن روز‌ها آن نگاهی که هنوز مثبت نبود را حس می‌کردید؟
کاملاً طبیعی است. وقتی روز‌های اول هر مربی‌ای جایی می‌رود شاید روزنامه‌نگار‌ها و خبرنگار‌ها درباره او نامطمئن باشند و شاید روزنامه‌نگار‌های ایرانی هم در ابتدا درباره کاری که من می‌خواستم انجام بدهم مطمئن نبودند. من شنیدم یک مربی ترکیه‌ای در لیست باشگاه بوده، اما چیزی که گذشته برای من مهم نیست، مهم این است که الان چه وضعیتی داریم. آن زمان خیلی چیز‌های بسیار بسیار بدی در اینستاگرام و فضای مجازی نه فقط درباره هواداران مطرح می‌شد ولی من هیچ‌وقت نگران این چیز‌ها نبودم. یک بازی استقلال و شرایط تیم را دیدم. دوستان زیادی در آلمان داشتم، روته‌مولر که مربی بود و با او درباره باشگاه و ایران صحبت کردم. آن زمان شاید مولر خیلی دوران خوبی در استقلال نداشت ولی من به خانواده‌ام گفتم دو آپشن داریم یکی در تونس و یکی در استقلال و طبیعی است که وقتی من اینجا موفق باشم، استقلال موفق است و هوادارانش خوشحال هستند و زمانی که من با استقلال قرارداد بستم فکر می‌کنم کار درستی انجام دادم و از این بابت خوشحالم.

*شما به مربی ترکیه‌ای اشاره کردید ولی گزینه دیگری که همراه شما وجود داشت آقای دالیچ بود که اگر ایشان جای شما آمده بود شاید اصلاً سرنوشت جام جهانی تغییر می‌کرد.
همین‌طور است. در فوتبال نمی‌توانید بگویید این چیزی که الان به آن فکر می‌کنید، قطعاً همین است و اتفاق دیگری نمی‌افتد. در فوتبال شاید یک مقدار خوش‌شانسی لازم است و بعضی وقت‌ها خیلی هم مهم است که شانس هم بیاوری. قبلاً در کرواسی خیلی از بازیکن‌هایشان از قدیم زمانی که یوگسلاوی هم بود بازیکن‌های خوبی داشتند. برای دالیچ این‌طور نشد که به استقلال بیاید و برای من این‌طور شد که به استقلال بیایم، حالا هر دو خیلی خوشحال هستیم.
*در شش ماه اول شاید تنها اتفاق خاصی که در استقلال افتاد آمدن تیام بود، یعنی فقط یک بازیکن اضافه کردند ولی تقریباً همه چیز تغییر کرده بود. یک سرور متفاوت، یک گلر متفاوت، ۴ بازیکن در تیم ملی و دو، سه بازیکن که می‌توانستند در تیم ملی باشند. همه این‌ها باورنکردنی بود و همه به دنبال این بودند که چه چیزی اینجا تغییر کرده. چون معمولاً تأثیر مربی را ۱۰ درصد می‌دانند ولی اتفاقی که افتاده بالای ۶۰ تا ۷۰ درصد تغییر در استقلال بود.
من با بازیکنان و به خصوص جوان‌تر‌ها صحبت کردم و از آن‌ها پرسیدم مشکل چیست و چه اتفاقی افتاده که شما نتیجه نمی‌گیرید؟ چرا وقتی به تمرین می‌آیید لبخند نمی‌زنید؟ مشکلات کوچکی با بعضی بازیکن‌ها داشتیم که مثلاً از بازی نکردن ناراحت بودند و من با آن‌ها صحبت کردم و گفتم زمانی که کامل آماده باشید بازی می‌کنید. من همیشه با بازیکن‌هایم صادق بودم و همیشه به آن‌ها گفتم دقیقاً برای عملکرد بهتر باید چه کاری انجام بدهند. با بعضی بازیکن‌ها تمرینات انفرادی گذاشتیم. بازیکن‌ها به تمرین می‌آمدند و بعدش که می‌خواستند به خانه بروند با لبخند می‌رفتند. من هیچ‌وقت نگران هیچ بازی‌ای نبودم، ما با پرسپولیس دو بار بازی کردیم، با الهلال بازی کردیم، با الریان بازی کردیم، با ذوب‌آهن بازی کردیم و... من به بازیکن‌ها اعتماد به نفس دادم و این اطمینان را به آن‌ها دادم که می‌توانند در هر بازی موفق باشند و نتیجه بگیرند.
*اتفاق دیگری که افتاد حس از خود دانستن طرفدار‌ها بود یعنی با اینکه تمرین‌ها بسته بود ولی شما با ری‌اکشن‌هایتان کنار زمین و صفحه شخصی تان در اینستاگرام، مسیری را برای گفتگو با هوادار‌ها ایجاد کردید، چیزی که در فوتبال ایران خیلی مرسوم نبود و قبلاً انجام نشده بود، کاری کردید که هواداران شما را از خود بدانند.
همه می‌دانند که هواداران در فوتبال ایران بسیار بسیار قوی هستند و مهم این است که هواداران ما این را ببینند و بدانند که ما داریم صددرصد وجودمان را برای موفقیت تیم می‌گذاریم. آن زمان یک مقدار شرایط سخت بود، برای اینکه خیلی از شایعات از بیرون مطرح می‌شد ولی ما احساس کردیم خیلی خوب است که به مردم خبر‌های خوب بدهیم قبل از اینکه شایعات از بیرون به تیم ما وارد شود. برای همین من با پسرم که صحبت می‌کردم به این نتیجه رسیدیم که بهترین کار این است که دقیقاً به هواداران بگوییم چه اتفاقی دارد می‌افتد و بعد از ۶ ماه ما به موفقیت رسیدیم و بازی‌های‌مان را پشت هم بردیم و خیلی از آن‌ها که قبلاً از باشگاه یا از تیم ما دور بودند بعد از موفقیت‌هایی که داشتیم می‌خواستند برگردند ولی من به آن‌ها گفتم من این اجازه را به شما نمی‌دهم برای اینکه در زمانی که کار سخت بود کنار ما نبودید. به همین دلیل ما به این نتیجه رسیدیم که بهتر است خودمان اخبار درست را به هواداران منتقل کنیم تا در جریان باشند و بتوانند برداشت و تصویری که می‌خواهند را از تیم داشته باشند. باید بگویم از روز اول و بازی اول تا امروز همیشه هواداران پشت ما و حامی ما بودند. هواداران این را دیدند که من بخشی از باشگاه استقلال هستم، نه اینکه فقط بخواهم بیایم تمرین بدهم یا بازی کنم و به خانه بروم و این خیلی برای هواداران ما مهم بود که ببینند همه اعضای تیم با همه وجود برای تیم کار می‌کنند. از روز اول به بازیکنان گفتند در تمرین و بازی شما می‌توانید اشتباه کنید، هیچ نگرانی درباره اش نداشته باشید و آن کار را دوباره و دوباره انجام بدهید. خیلی خوشحالم برای عملکرد بازیکنان جوان مثل مجید حسینی که به یکی از بهترین بازیکنان تیم ملی در جام جهانی تبدیل شد. بازیکنان باتجربه‌تر مثل مهدی رحمتی و پژمان منتظری، خیلی‌ها می‌گفتند شاید پژمان هم به آخر خط رسیده باشد ولی الان می‌بینید که او به یکی از بهترین بازیکن‌های ما تبدیل شده است. به خاطر همین مسائل است که من به کاری که در استقلال انجام دادیم افتخار می‌کنیم.

*فصل قبل با یک موفقیت تمام شد ولی قراردادتان خیلی سخت تمدید شد و از آن بدتر بعدش بود که شما برای استارت فصل جدید آمدید. تقریباً می‌شود گفت: هوادار‌ها از اینکه ستاره‌های تیم رفته بودند ناامید بودند و یک‌سری بازیکن جدید آمده بودند که کسی آن‌ها را ندیده بود. خودتان از این اتفاق دلسرد نشده بودید؟
من ۶ ماه قبل از جام جهانی با باشگاه صحبت کردم که باید چه کار کنند. قرارداد جدید با امید و مجید ببندند. قبل از اینکه جام جهانی شروع شود من پتانسیل هر دو بازیکن را دیده بودم و برای من مشخص بود که اگر هر دو بازیکن این روند رشد و پیشرفت‌شان را همین‌طور ادامه بدهند به جام جهانی می‌روند و بعد از جام جهانی هم می‌توانند از تیم ما بروند. باشگاه به حرف من گوش نکرد ولی الان مشکلی نیست. جپاروف مشخص نبود که می‌تواند عملکرد گذشته اش را داشته باشد یا نه. درباره تیام هم مشخص بود که من می‌خواستم او بماند ولی یک‌سری مشکلاتی با باشگاه داشت که موضوعش مفصل است.

*از جدیدترین جمله تان در کنفرانس خبری شروع کنیم. به نظر می‌رسید مستقیم منظورتان کارلوس کی‌روش است زمانی که گفتید هیچ‌کس نمی‌تواند به من بگوید بازیکن‌هایی که در لیگ بلژیک یا روسیه بازی می‌کنند از بازیکن‌هایی که در لیگ ایران بازی می‌کنند کیفیت بیشتری دارند.
مشخص است اگر من بتوانم در اندرلخت که یکی از بهترین تیم‌های بلژیک است بازی کنم باید به این تیم بروم یا اگر بتوانم در دو تیم برتر روسیه بازی کنم. ولی اگر در یک تیم میانه جدول مثلاً در بلژیک بازی کنم یا فقط ۱۵ بازی از فصل را در آن تیم بازی کنم، پس بهتر است آن بازیکن در ایران بازی کند، چون لیگ ایران بسیار قوی است. مثلاً اشکان دژاگه را دیدید از تیم ناتینگهام فارست آمد و الان در لیگ ایران بازی می‌کند ولی دیدیم که اینجا کارش سخت است. چرا امید ابراهیمی بهترین بازیکن تیم ملی در جام جهانی بود، برای اینکه در لیگ ایران بود. در تیم ما خیلی چیز‌ها یاد گرفت، در لیگ قهرمانان مقابل بهترین تیم‌های آسیا مثل الهلال و العین و الریان بازی کرد. همه بازی‌ها را بازی کرد و در بهترین شرایط آمادگی جسمانی بود. مثلاً شما در تیم ملی به بازیکنی احتیاج دارید که مثلاً در شارلوا روی نیمکت نشسته باشد؟ این فقط درباره ایران نیست. درباره تمام کشور‌ها است.
*شما در ۶ ماه گذشته خیلی از تیم ملی حمایت کردید و هنوز هم تیم ملی را حمایت می‌کنید ولی برای یک چیز از کارلوس کی‌روش دلخور هستند و آن هم ماجرای خط خوردن وریا است و احساس می‌کنید که سرمربی تیم ملی وریا را در مقابل تیمش قرار داد.
این تصمیم سرمربی است که بگوید وریا باشد یا نباشد و اشتباه آنجاست که گفته شد وریا در پست اشتباهی فوتبال بازی می‌کند. وریا ۸۴ درصد بازی‌ها در آن پست بازی کرد و دیدم در یکی از بازی‌های دوستانه قبل از جام جهانی خیلی بازیکن‌ها در پستی بازی کردند که تا به حال بازی نکرده بودند. وریا بازیکن بسیار خوبی است، همیشه با صددرصد وجود برای تیمش می‌جنگد، حتی زمانی که بیمار باشد. من مربی تیم ملی نیستم. این تصمیم آقای کی‌روش است که این بازیکن به جام جهانی برود یا نرود. ولی آن صحبتی که مطرح شد به نظر من درست نبود. چون ۸۴ درصد بازی‌ها را در آن پست بازی کرده بود و خیلی گل زد و یک بازیکن کامل بود در ضدحمله‌ها. دیدید که مقابل ذوب‌آهن دوگله شد. ولی الان هرچه بوده تمام شده.
*در دوره‌ای که استقلال داشت اوج می‌گرفت، به نظر می‌رسید یک تنش هم آقای برانکو برای تیم درست کرد. یک شوک درباره سرور به تیم شما داد. به نظر می‌رسد یک جنگ برای محبوبیت بین مثلث برانکو، کی‌روش و شما وجود دارد.
نه من هیچ مشکلی با آقای برانکو ندارم. من خیلی خوشحالم که می‌بینم برانکو کارش را خیلی خوب برای فوتبال ایران و نه فقط پرسپولیس انجام می‌دهد. من خیلی خوشحال شدم که ایشان بهترین مربی سال شد. ما مشکلی با هم نداریم.
*آن زمان این اتفاق افتاد؟
بله. ایشان در مورد سرور صحبت کرد و ما یک بازی او را از دست دادیم. باید بگویم بیشتر شوخی بود ولی خود آقای برانکو متوجه منظور من می‌شود. من هیچ‌وقت راجع به بازیکن‌های پرسپولیس، ذوب‌آهن یا مثلاً سایپا صحبت نمی‌کنم که چرا کارت قرمز نگرفتند. ولی دیدم که در بازی اول ما مقابل پیکان، سجاد آقایی با یک تکل بسیار خشن متوقف شد، تکلی که شاید فوتبال سجاد آقایی تمام می‌شد. واقعاً خوش‌شانس بود که این اتفاق نیفتاد. درباره این چیز‌ها من باید صحبت کنم ولی اگر در تلویزیون ببینم که بازیکن پرسپولیس یک خطایی انجام می‌دهد این کار من نیست که درباره اش صحبت کنم. آن بازی داور و کمک‌داور دارد و خود مسئولان فوتبال هم تلویزیون دارند و بازی را می‌بینند.

*شاید این اتفاق بیفتد که در مرحله بعد با پرسپولیس بازی کنید. هواداران پرسپولیس خیلی امیدوار هستند که این جمعه کاپی که شما جلوی تیم‌شان بازی نکردید را بگیرند و می‌گویند استقلال از بازی جلوی ما طفره رفته و شاید ترسیده. در مرحله بعد لیگ قهرمانان که بازی می‌کنید؟
شما مرد شوخ‌طبعی هستید. بعد از جام جهانی زمان بسیار کوتاهی بود، ما تیم کاملی نداشتیم، بازیکن‌های ملی‌مان را نداشتیم، شاید فقط ۱۵ بازیکن داشتیم که ۶ تای آن‌ها زیر ۲۱ سال بودند. شما می‌خواستید با این شرایط ما بازی بسیار مهم سوپرکاپ را برگزار کنیم؟ ممکن نیست. روزبه مصدوم بود، شاید باید روزبه، پژمان و وریا را بازی می‌دادیم و شاید مصدوم می‌شدند و به بازی با السد نمی‌رسیدند. این یک اتفاق خیلی بد است. همین‌طور برای پرسپولیس، آن‌ها هم سه، چهار بازیکن ملی داشتند که هیچ‌کدام نمی‌توانستند در این بازی به میدان بروند. شاید باید به اجبار بازی می‌کردند و مصدوم می‌شدند و شاید نیمه‌نهایی مقابل الدحیل را از دست می‌دادند. فدراسیون باید این را بداند که سوپرکاپ در زمان خوبی نبود. چرا بعداً این بازی را شاید در اروپا برگزار نکنیم؟ ولی الان این ممکن نبود. چرا آلمان شروع فصلش را دیرتر از ایران گذاشت؟ من هیچ نگرانی‌ای برای پرسپولیس ندارم. خیلی خوشحالم که می‌توانیم بازی کنیم، چون صدهزار نفر به ورزشگاه می‌آیند و پول زیادی به فدراسیون می‌رسد ولی امیدوارم هر دو تیم به مرحله بعدی لیگ قهرمانان برسند و ما مقابل پرسپولیس بازی کنیم، این فوق العاده است. من در نهایت دارم به فوتبال ایران فکر می‌کنم، نه فقط استقلال، پرسپولیس، ذوب‌آهن و... نمی‌دانم کی ولی این مهم است که زمانی که من به خانه می‌روم مردم بگویند شفر کاری برای فوتبال ایران کرد نه فقط برای استقلال. من این کشور را بسیار دوست دارم، مردم بسیار خوبی دارد.
*هوادار‌ها ذهنیتی دارند که فکر می‌کنند دست‌هایی پشت پرده است برای اینکه استقلال ضربه بخورد. اگر بخواهید خیلی رک با هواداران صحبت کنید الان شرایط را چطور می‌بینید و آیا این حس آن‌ها واقعی است؟
این مچ‌بند را می‌بینید، وقتی این مچ‌بند دور دست من است هیچ‌کس نمی‌تواند به باشگاه ضربه بزند. یادم است در شش ماه گذشته خیلی چیز‌ها را می‌شنیدم، خیلی‌ها از بیرون صحبت می‌کردند ولی هیچ‌وقت نمی‌توانند به باشگاه ما ضربه بزنند. وقتی ما همه با هم باشیم، باشگاه، هیئت مدیره، مدیرعامل، تیم، مربی‌ها و هواداران هیچ‌کس برای ضربه زدن به ما هیچ شانسی ندارد.