خبرورزشی/ چهره‌ها؛ بسیاری اعتقاد دارند «نادیا کومانچی» مهم‌ترین و مطرح‌ترین ورزشکار تمام ادوار المپیک و دنیاست، در حالی که شاید نام او حتی به گوش شما هم نخورده باشد اما این ورزشکار رومانیایی، حتی به عنوان «ورزشکار قرن» هم نائل آمده است. 

نادیا کومانچی کیست؟

نادیا کومانچی ژیمناست اهل رومانی‌ست که در المپیک سال ۱۹۷۶ وقتی که تنها ۱۵ سال داشت به عنوان اولین ورزشکار زن که موفق به کسب ۱۰ امتیاز کامل در ژیمناستیک شد خود را در سطح جهان مطرح کرد. عملکرد او در المپیک ۱۹۷۶ آنقدر تماشایی بود که کل دنیا را به حیرت واداشت و سطح توقع تماشاگران از ورزش بانوان را بالا برد. در المپیک ۱۹۸۰، کومانچی برای موازنه و حرکات زمینی موفق به کسب مدال‌های طلا شد. او در سال ۱۹۸۴ بازنشست شد و در سال ۱۹۸۹ به ایالات متحده پناهنده شد. 

زندگی شخصی و حرفه‌ای نادیا 

نادیا النا کومانچی در ۱۲ نوامبر ۱۹۶۱ در «اونشت» که شهری کوچک در کوه‌های کارپات رومانی‌ست، به دنیا آمد. مادرش استفانیا الکساندرینا نام داشت و پدرش گئورگی کومانچی، مکانیک بود. یک برادر کوچکتر از خودش دارد. در سال ۱۹۷۰ پدر و مادرش از هم جدا شدند و پدرش بعدها به بخارست نقل مکان کرد. او و برادرش آدریان در کلیسای ارتدکس رومانی بزرگ شدند. مادرش استفانیا در مصاحبه‌ای در سال ۲۰۱۱ گفت که نادیا را در کلاس ژیمناستیک ثبت‌نام کرد چون آنقدر پرانرژی و فعال بود که از کنترل کردنش عاجز شده بود. وقتی ۶ ساله بود استعدادش توسط بلا کارولی که آن زمان مربی ژیمناستیک بود و بعدها مربی تیم ملی رومانی شد، کشف شد. در مسابقات ملی نوجوانان رومانی قهرمان شد و بعد به عنوان بزرگسال، قهرمانی اروپا را در سال ۱۹۷۵ و جام آمریکا را در سال ۱۹۷۶ از آن خود کرد. بعد از سال‌های ورزشی پرافتخارش در رشته تربیت‌بدنی فارغ‌التحصیل شد و صلاحیت لازم برای مربیگری در رشته ژیمناستیک را به دست‌ آورد. 

المپیک ۱۹۷۶

نادیا کومانچی ۱۵ ساله در المپیک ۱۹۷۶ که در مونترال کانادا برگزار می‌شد جهان را به‌وجد آورد و اولین ژیمناست زن در کل جهان شد که ۱۰ امتیاز کامل مسابقات ژیمناستیک را از آن خود می‌کند. او هفت امتیاز کامل و ۳ مدال طلا را برای پارالل ناهمسطح، موازنه و حرکات انفرادی کسب کرد و برای حرکات زمینی مدال برنز گرفت. عملکرد بی‌نظیر و موفقیت‌هایش در المپیک ۱۹۷۶ باعث شد ورزش بانوان اهمیت قابل توجهی در سطح جهانی پیدا کند. 

المپیک ۱۹۸۰ و سال‌های بعد از آن

کومانچی در المپیک ۱۹۸۰ روسیه ۲ مدال طلا برای موازنه و حرکات زمینی به دست ‌آورد و دو مدال نقره را برای مسابقات تیمی و حرکات فردی از آن خود کرد. در سال ۱۹۸۴ دولت به کومانچی اجازه داد تا به عنوان عضو هیئت رومانی در مسابقات المپیک ۱۹۸۴ لس‌آنجلس شرکت کند. اگرچه چند کشور کمونیستی المپیک ۱۹۸۴ را تحریم کرده بودند اما رومانی تصمیم به شرکت در این رقابت‌ها گرفت. کومانچی بعدها در کتاب خاطراتش نوشت که عده زیادی فکر می‌کردند توافق‌نامه‌ای بین رومانی و ایالات متحده برای منع پذیرش پناهندگان امضا شده و رومانی به همین علت در المپیک شرکت کرده است اما کومانچی در رقابت‌ها شرکت نکرد و فقط به عنوان ناظر (و نه داور) در مسابقات ظاهر شد. دولت رومانی به کومانچی اجازه خروج از کشور رومانی را نمی‌داد. با اینکه چند سالی در فکر بازنشستگی بود اما در سال ۱۹۸۴ به طور رسمی در بخارست جشن بازنشستگی‌اش برگزار شد. 

سختی زندگی در رومانی

نادیا در کتاب خاطراتش نوشت: «زندگی به من سخت گرفت. من را از به دست‌ آوردن مبلغ کمی که می‌توانست در زندگی خانواده‌ام بسیار تأثیرگزار باشد منع کردند. همچنین این موضوع هم برایم توهین‌آمیز بود که یک شهروند عادی در رومانی می‌تواند به سفر برود اما من نمی‌توانم. وقتی ورزش ژیمناستیکم تمام شد دلیلی برای خوشحال بودن در این کشور نداشتم. باید همان‌طور که به من دستور می‌دادند عمل می‌کردم. اگر بلا کارولی پناهنده نشده بود من هنوز هم در آن کشور باقی می‌ماندم اما رفتن او باعث شد که احساس زندانی بودن کنم.»

عروسی پخش زنده

در ۲۷ نوامبر ۱۹۸۹، چند هفته قبل از انقلاب رومانی، کومانچی به همراه گروهی از رومانیایی‌ها کشور را ترک کرد. سفر آنها اغلب پیاده و شبانه بود. آنها به مجارستان و سپس اتریش رفتند و سرانجام توانستند با هواپیما خود را به ایالات متحده برسانند. کومانچی در سال ۱۹۹۱ به اوکلاهاما رفت تا به دوستش «بارت کانر» که او هم از مدال‌آوران در ورزش ژیمناستیک بود در راه‌اندازی مدرسه ژیمناستیک کمک کند. کومانچی او را به عنوان مدیر برنامه‌هایش استخدام کرد و ۴ سال بعد با او ازدواج کرد. در سال ۱۹۹۶ برای برگزاری مراسم عروسی‌اش با بارت کانر به رومانی برگشت. رومانی که پس از سقوط جماهیر شوروی به عنوان کشوری مستقل شناخته می‌شد، از کومانچی استقبال گرمی به عمل آورد. مراسم ازدواج آنها به صورت زنده از تلویزیون رومانی پخش شد. 

ماندگاری در المپیک

کومانچی چهره شناخته‌شده‌ای در دنیای ژیمناستیک است‌؛ او به عنوان رئیس افتخاری فدراسیون ژیمناستیک رومانی، رئیس افتخاری کمیته المپیک رومانی، سفیر ورزش رومانی، و عضو بنیاد فدراسیون بین‌المللی ژیمناستیک خدمت می‌کند. او و همسرش کانر مالک آکادمی ژیمناستیک بارت کانر، شرکت تولیدی پرفکت ۱۰، و چند فروشگاه لوازم ورزشی هستند و به عنوان سردبیر مجله بین‌المللی ژیمناست فعالیت می‌کنند. او هنوز هم در بازی‌های المپیک حضور دارد. حرکات ژیمناستیکی او به عنوان تبلیغ آدیداس در طول بازی‌های المپیک ۲۰۰۴ آتن به نمایش درآمد. به علاوه کومانچی و همسرش بارت کانر گزارش‌های تلویزیونی برای المپیک تابستانی پکن ارائه دادند. چند سال بعد در ۲۱ جولای ۲۰۱۲ کومانچی به همراه ستاره سابق بسکتبال جان آماچی مشعل المپیک را به سمت O۲ Arena برای برگزاری المپیک تابستانی لندن حمل کرد. در المپیک ۲۰۱۶ برزیل هم به همراه دیگر قهرمانان المپیک از جمله مارک اشپیتز، کارل لوئیس و کانر گزارش‌های روزانه در تلویزیون برزیل ارائه می‌داد. 

نیکوکار بزرگ

همچنین کومانچی در امور خیریه نیز بسیار فعال است. او شخصاً تمام هزینه‌های ساخت و بهره‌برداری از کلینیک کودکان نادیا کومانچی در بخارست را تأمین کرد. این کلینیک به کودکان رومانی خدمات پزشکی و اجتماعی رایگان ارائه می‌دهد. در سال ۲۰۰۳ دولت رومانی او را به عنوان سرکنسول افتخاری رومانی در ایالات متحده برای روابط دوجانبه بین دو ملت منصوب کرد. کومانچی برای اینکه برای خیریه پول جمع کند در فصل هفتم برنامه «رئالیتی شو» دونالد ترامپ شرکت کرد. او عضو تیم زنان بود که در قسمت دوم به تیم مردان باختند. ترامپ این شکست را با اخراج کومانچی پاسخ داد و برنامه جمع‌آوری پول برای امور خیریه کومانچی با شکست مواجه شد. کومانچی بعداً در مورد شرکتش در این برنامه گفت: «برایم بسیار سرگرم‌کننده بود. من این کار را فقط برای امور خیریه انجام دادم.»

ورزشکار قرن

در سال ۱۹۹۹ نادیا کومانچی طی مراسم باشکوهی که در وین اتریش برگزار شد جایزه «ورزشکار قرن» را دریافت کرد و در اکتبر سال ۲۰۱۷ نام منطقه‌ای در پارک المپیک مونترال را به افتخار تمام فعالیت‌های ورزشی‌اش به نادیا کومانچی تغییر دادند. او در حال حاضر به عنوان مفسر ورزشی در تلویزیون فعالیت می‌کند و برای نشریات ژیمناستیک مطلب می‌نویسد.