به گزارش خبرورزشی، جاناتان مک‌ایووی نوشت؛ از مسابقه‌ای در پارکینگ هتلی در وگاس و اعتراض‌های خشمگینانه در ایندیاناپولیس… تا ۵۲ میلیون تماشاگری که جذب زرق‌وبرق نمایشی میامی شدند؛ چگونه فرمولا وان پس از دهه‌ها تلاش، سرانجام آمریکا را فتح کرد؟
نوشته جاناتان مک‌ایووی را حتما بخوانید؛
پس از هفت دهه شروع‌های نافرجام، فرمولا وان سرانجام پرچم خود را محکم بر خاک آمریکا کوبیده است. گویی برای تأکید بر همین نقطه عطف، اعلام شد که میامی تا سال ۲۰۴۱ میزبان گرندپری خواهد بود — زمانی که لوئیس همیلتون ۵۶ ساله خواهد شد.
چه تغییری در سرنوشت این سوی اقیانوس اطلس. بیست سال پیش، مسابقه‌ای در ایندیاناپولیس کاری کرد که این ورزش با سوت و فریاد از آمریکا بیرون رانده شود.
در سال ۲۰۰۵، در پیست افسانه‌ای ایندیاناپولیس، فرمولا وان به حضیض خود رسید؛ تنها شش خودرو مسابقه دادند. این رقابت اروپایی، سرد و منطقی، همیشه برای آمریکایی‌ها غریبه‌ای نچسب به نظر می‌رسید — و آن افتضاح، آخرین ضربه بود.
ضرب‌المثلی قدیمی می‌گوید: انگلیس و آمریکا ملتی هستند با زبانی مشترک که آن‌ها را از هم جدا می‌کند.
در یکی از آخر هفته‌های مسابقه، این شکاف به‌خوبی نمایان شد. روزنامه «ایندیاناپولیس استار» از مردم پرسید نخست‌وزیر بریتانیا چه کسی است. بیشتر پاسخ‌ها نه «تونی بلر»، که «آلبرت اینشتین» بود!
گسستی متقابل؛ از آن‌سو برنی اکلستون، مدیر کوچک‌جثه اما پرنفوذ فرمولا وان، درباره آمریکا گفته بود: «این‌جا یک جزیره‌ی بزرگ است. آن‌ها کمی عقب‌مانده‌اند؛ چون نمی‌دانند در باقی دنیا چه می‌گذرد.»
با این حال، پیوندی قدیمی بین آمریکا و فرمولا وان وجود دارد؛ از سومین مسابقه تاریخ این رقابت‌ها در سال ۱۹۵۰، در ایندیاناپولیس. فقط سیلوراستون و موناکو زودتر از آن در تقویم بودند.
در آن مسابقه بارانی، که به‌جای ۲۰۰ دور برنامه‌ریزی‌شده، تنها ۱۳۸ دور داشت، «جانی پارسونز» از لس‌آنجلس برنده شد — نخستین آمریکایی فاتح یک مسابقه فرمولا وان.
فرمولا وان طی این سال‌ها در ۱۲ نقطه‌ی مختلف آمریکا مسابقه داده، اما هیچ‌کدام به خانه‌ای دائمی تبدیل نشد. بعضی‌ها حتی انتظارات اولیه را هم برآورده نکردند — از جمله اولین تجربه‌ی لاس‌وگاس در اوایل دهه ۸۰.
فضای پیش از مسابقه خیره‌کننده بود. جان واتسون، راننده‌ای از ایرلند شمالی که دو بار در این‌جا پیروز شده بود، می‌گوید: «جایی مثل آن ندیده بودم. یک مرکز عظیم برای خوش‌گذرانی بزرگ‌سالان… اتاق‌های ما در هتل سزار پالاس پر از آینه بود، بزرگ‌تر از خانه‌های معمولی بریتانیا، طراحی‌شده برای لذت و تفریح.»
اما مسابقه در پارکینگ برگزار شد. صاحبان کازینو، که شهر را با حمایت مافیا ساخته بودند، اجازه نمی‌دادند خیابان اصلی بلوار وگاس بسته شود. فرمولا وان در سال ۱۹۸۲ برگشت — و دوباره رفت.
مسابقاتی در دیترویت، دالاس و فینیکس برگزار شد. سپس سکوتی ۹ ساله، تا این‌که اکلستون در سال ۲۰۰۰ فرمولا وان را به ایندیاناپولیس بازگرداند — و در ۲۰۰۵، همه‌چیز فروریخت.
ماجرا از پیچ تندی شروع شد که به خط شروع و پایان می‌رسید — پیچ راست‌گردی که برای تایرهای میشلن بیش از حد ساینده بود. در تمرین جمعه، تایر عقب چپ خودروی رالف شوماخر با سرعت ۱۸۰ مایل در ساعت ترکید. او از مسابقه کنار رفت.
FIA به رهبری مکس ماسلی، استفاده از تایرهای میشلن را ممنوع کرد؛ خطر بیمه بیش از حد بود. اکلستون، عمل‌گرا و همیشه در تکاپو، به‌دنبال راه‌حل گشت — از پیشنهاد پیچ اضافه (شیکن) تا مذاکره با تیم‌ها. اما ماسلی و ژان تود از فراری مخالفت کردند. تیم او از بحران دیگران سود می‌برد.
نتیجه؟ بیست خودرو برای شروع صف بستند — سیزده تا به پیت برگشتند. فقط شش خودرو باقی ماندند، همه با تایر بریجستون. مسابقه‌ای مضحک شروع شد؛ تماشاگران هو کشیدند و صندلی‌ها را ترک کردند. برخی به سمت پادوک آمدند. پلیس برای حفاظت وارد عمل شد.
مایکل شوماخر برنده شد. اما این تنها پیروزی فصل برای فراری بود — و چه پیروزی پوچی!
دو سال دیگر فرمولا وان به ایندیاناپولیس بازگشت، اما دیگر اعتمادی نبود. پس از آن پنج سال سکوت — تا آستین، تگزاس. مسابقه‌ای که حالا موفق است، گرچه شروعش هم آسان نبود.
فرمولا وان هنوز تحت مدیریت اکلستون بود که «رانندگی برای بقا» ساخته شد — سریالی از نتفلیکس که پادوَک را به درامی پرکشش و راننده‌ها را به ستارگانی جهانی تبدیل کرد.
اکنون، مخاطبان جدیدی جذب شده‌اند؛ فقط مردان عاشق ماشین نیستند. زنان، جوانان و نسل جدید هم جذب شده‌اند.
میامی، یک پیروزی بود. لیبرتی مدیا می‌خواست هرطور شده مسابقه‌ای دیگر در آمریکا داشته باشد — با پس‌زمینه‌ای نمادین. اما اعتراض ساکنان محلی، آن‌ها را به میامی گاردنز کشاند؛ جایی نه چندان لوکس، کنار استادیوم هارد راک.
سال اول با مشکلاتی همراه بود، اما حالا مسابقه در خانه‌ی تیم دلفین‌های میامی برگزار می‌شود — همان جایی که شش سوپربول برگزار کرده و سال آینده میزبان فوتبال جام جهانی است.
فرمولا وان از رشدش در آمریکا خوشنود است. حالا ۵۲ میلیون هوادار در این کشور دارد — نیمی از آن‌ها در پنج سال گذشته جذب شده‌اند. تعداد بینندگان ESPN از ۲۰۱۸ دو برابر شده و در یوتیوب، کاربران آمریکایی بیش از هر کشور دیگری فرمولا وان را دنبال می‌کنند.
لاس‌وگاس امسال سومین گرندپری متوالی خود را برگزار می‌کند — این‌بار نه در پارکینگ، که روی خود بلوار اصلی. با این حال، فعلاً برنامه‌ای برای گرندپری چهارم در آمریکا نیست.
نیویورک و لندن کنار گذاشته شده‌اند. دومنیکالی فقط گرندپری در منهتن را می‌خواهد — با نمای آسمان‌خراش‌ها در پس‌زمینه؛ اما موانع لجستیکی زیاد است. لس‌آنجلس؟ هرچند جذاب، اما بیش از حد بیدار (وُک) است. با افراط محیط‌زیستی‌اش، برای فرمولا وان دردسر خواهد بود.
احتمال بعدی، بانکوک است. کره جنوبی هم زمانی علاقه‌مند بود، اما بی‌ثباتی سیاسی پروژه سئول را متوقف کرد.
در آمریکا، گام بعدی فیلمی است با بازی برد پیت با عنوان «فرمولا وان»؛ داستان راننده‌ای بازنشسته، با پیش‌نمایشی که ماه آینده در میدان تایمز نیویورک برگزار خواهد شد.
با چنین جایگاهی، آیا هنوز کسی می‌تواند بگوید فرمولا وان، آمریکا را فتح نکرده است؟