به گزارش خبرورزشی، فینال لیگ کنفرانس اروپا امشب ساعت ۸ شب به وقت محلی و ساعت ۲۲:۳۰ به وقت ایران میان رئال بتیس مقابل چلسی برگزار می شود.
اگر دانش شما از شطرنج محدود به سریال «گامبی وزیر» نتفلیکس باشد، رساله‌ی ۴۲ صفحه‌ای انزو مارِسکا شاید خواندنی‌ترین چیز در اتاق انتظار دندانپزشکی نباشد. اما در میان تحلیل‌هایی از منچسترسیتیِ پپ گواردیولا، دفاع نیمزو-هندی و مقایسه‌های پیچیده‌ای که ممکن است شما را به یاد صدای مته دندانپزشک بیندازد، نگاهی نادر به ذهن مربی‌ای می‌دهد که امشب در پی اولین جام خود با چلسی است.
این رساله که Calcio & Scacchi («فوتبال و شطرنج») نام دارد، توسط مارِسکا در دوره مربیگریاش در مدرسه مشهور Coverciano فدراسیون فوتبال ایتالیا نوشته شده، پیش از آنکه اصلاً مربی شود. او می‌نویسد: «شطرنج می‌تواند ذهن یک مربی را پرورش دهد» — و آخرین صفحه‌اش عکسی از مانوئل پلگرینی دارد، کسی که مارِسکا او را «پدر فوتبالی‌اش» می‌خواند. او زمانی دستیار پلگرینی در وستهام بود و هنوز هم مرتباً با او تماس می‌گیرد. اما حالا پلگرینی همان کسی‌ست که مارِسکا باید در فینال امشب در برابرش بایستد.
در رساله، تصاویری از فیلم Pawn Sacrifice (قربانی پیاده، ۲۰۱۴) نیز دیده می‌شود — فیلمی درباره تقابل بابی فیشر و بوریس اسپاسکی در مسابقه قرنِ شطرنج در سال ۱۹۷۲. مارِسکا از این فیلم خوشش آمد، و جمله‌ای درباره فیشر در تحلیلش می‌گوید: «استاد کامل گشایش‌ها، تاکتیکی چیره‌دست در میانه، و بُرنده در پایان.»
این نگرش را در بازی‌های چلسی در مسیر رسیدن به فینال دیده‌ایم: طرح‌ریزی گشایش‌ها، کنترل میانه بازی، و مدیریت پایان. مثلاً، در نیمه‌نهایی رفت برابر یورگاردن، تیم در نیمه اول ۲-۰ پیش بود، اما مارِسکا تصمیم گرفت در آغاز نیمه دوم، کول پالمر، نیکلاس جکسون، مویسس کایسدو و تروو چالوبا را وارد کند — حرکتی کاملاً از پیش طراحی‌شده که منجر به پیروزی ۴-۱ شد و بازی برگشت را به تشریفات بدل کرد. کیش و مات، حتی پیش از پرواز به استکهلم.
در زبان ایتالیایی، «کیش و مات» را Scacco Matto می‌نامند؛ و Matto به‌تنهایی یعنی «دیوانه». مارِسکا نیز خودش را دیوانه‌ی تحلیل تاکتیک‌های حریف می‌نامد. پیش از بازی با یورگاردن، تیم یازدهم لیگ سوئد، شش بازی آنان را بازبینی کرد. ممکن است افراطی به نظر برسد، اما او می‌نویسد: «شطرنج به شما می‌آموزد که در مواجهه با چیز خوب، هیجان اولیه را کنترل کنید، و در خطر، عینی بیندیشید.»
او مثالی از دیدار کرچنوی و کارپف در سال ۱۹۹۱ می‌زند، جایی که کرچنوی ۸۰ دقیقه برای یک حرکت وقت صرف کرد. «حرکت کارپف مات نبود، اما وقت برتری‌ای که به‌دست آورد تعیین‌کننده بود.» در فوتبال، او به بازی یوونتوس – اتلتیکو در ۲۰۱۹ اشاره می‌کند، جایی که الگری با تغییر سیستم، سیمتونه را غافلگیر کرد و رونالدو هت‌تریک کرد. «ایجاد تردید کافی است تا حریف را مجبور کنیم موقعیت جدید را درک کرده و به‌دنبال راه‌حل بگردد؛ و این همان‌جایی‌ست که ما سود می‌بریم.»
این نکته‌ای‌ست برای پلگرینی: مارِسکا در بازی پایانی لیگ برتر مقابل ناتینگهام فارست، سیستم خود را به کلی تغییر داد — دفاعی بازی کرد و با نتیجه ۱-۰ برد تا سهمیه لیگ قهرمانان را تثبیت کند. او در رساله‌اش می‌نویسد که عاشق فوتبال دفاعی است و برد ۱-۰ را به ۳-۲ ترجیح می‌دهد، اما پاس‌کاری از عقب برایش غیرقابل مذاکره است.
همچنین، می‌نویسد: «برای کنترل در شطرنج، باید مرکز صفحه را در اختیار داشته باشید؛ در فوتبال هم مرکز زمین حیاتی‌ست.» به همین دلیل، بلافاصله پس از ورود به چلسی، پالمر را به شماره ۱۰ منتقل کرد (جایی که پوتچتینو از او در سمت راست استفاده می‌کرد). «برای عبور از مرکز زمین، باید بهترین‌ها را آن‌جا قرار داد.»
ممکن است به اشتباه تصور کنیم که کول پالمر، شاه تیم چلسی است؛ اما در واقع او در چشم انزو مارِسکا، ملکه‌ی صفحه‌ی شطرنج است، «مهره‌ای که سرنوشت پیروزی را رقم می‌زند». ایتالیایی، دروازه‌بانش را شاه می‌بیند؛ محدود در فضا، اما حیاتی در آغاز حملات از عقب زمین. او می‌نویسد: «ارزش دروازه‌بان همچون شاه در شطرنج، در فراتر بودن از موقعیتش نهفته است: با کوچک‌ترین خطا، بازی از دست می‌رود.»
شماره یک چلسی، روبرت سانچز، در این فصل چند اشتباه پرهزینه داشته؛ اما امشب، فیلیپ یورگنسن در دروازه قرار خواهد گرفت، چرا که مارِسکا معتقد است عادلانه است گلری بازی کند که در تمام مراحل قبلی جام کنفرانس حضور داشته است.
در این میان، کایسدو در چشم او همچون فیل است؛ همان گونه که مارِسکا می‌گوید: «این بازیکنان نماینده‌ی فرشتگان نگهبان‌اند، بگذار بگوییم آنانی که محافظت می‌کنند». و انزو فرناندز، رخ اوست: «مهره‌هایی که در هر دو فاز بازی — حمله و دفاع — ایفای نقش می‌کنند.»
مارِسکا اشاره می‌کند که گواردیولا در بارسلونا، بازیکنانی چون ژاوی، سرخیو بوسکتس و آندرس اینیستا را در اختیار داشت تا بر مرکز میدان مسلط باشد. چلسی با ۲۲۱.۸ میلیون پوند هزینه برای کایسدو و فرناندز، حالا دو مهره‌ی طلایی در میانه زمین دارد. مارِسکا از ترکیب رومئو لاویا و فرناندز در مرکز، و استفاده از کایسدو به‌عنوان دفاع راست معکوس بهره برده — همانند اسبی که دو خانه به جلو می‌رود و یکی به سمت داخل.
اما مشکل امشب، غیبت لاویاست؛ و بنابراین راه‌حلی تازه باید پیدا شود. رییس جیمز، کاپیتان تیم، احتمالاً دومین بازی خود در چهار روز گذشته را انجام خواهد داد، با وجود اینکه مارِسکا پیش‌تر گفته بود که جیمز توان بازی بیش از یک بار در هفته را ندارد. شاید این رسانه‌ها هستند که نقش پیاده‌ها را بازی می‌کنند و روایت‌هایش را پیش می‌برند.
در این فصل، هیچ‌کس به اندازه کیرنن دیوزبری-هال در لیگ کنفرانس برای چلسی بازی نکرده است؛ و مارِسکا می‌گوید به بازیکنانی “ایثارگر” نیاز دارد. «آنان باید از خود بگذرند تا هم‌تیمی‌شان که در موقعیت بهتری است، سود ببرد». و در نیمه‌نهایی برابر یورگاردن، همین دویدن بدون توپ دیوزبری-هال بود که به جیدون سانچو اجازه داد گل اول را به ثمر برساند.
مارِسکا می‌گوید که در شطرنج بهترین نیست — هرچند در زمان نگارش پایان‌نامه‌اش، برای خود کلاس خصوصی ترتیب داده بود. اما امشب خواهیم دید آیا او می‌تواند انتخاب چلسی را با نخستین جام دوران مربیگریاش توجیه کند و نخستین نقره‌فام افتخار را به ویترین بلوکو اضافه کند یا نه.
اما بس است دیگر. حالا میل دارید یک دست تخته نرد بازی کنیم؟