طبق آمار رسمی در تقویم دیدارهای تیم ملی در طول تاریخ ۳۸ بار برابر نمایندگان قاره آفریقا دیدار داشته ایم. آمار برجای مانده از این تعداد رویارویی مشخص می کند در این تقابل ها تاکنون ۱۸ پیروزی، ۱۳ مساوی و تنها ۷ شکست سهم بازیکنان تیم ملی کشورمان در سالهای مختلف بوده است. نتایجی که برتری نسبی ملی پوشان کشورمان در طول دهه های گذشته را مشخص می کند.
اولین رویارویی با پیروزی بر قهرمان آفریقا
نخستین دیدار ثبت شده تیم ملی مان برابر تیمهای آفریقایی به سال ۱۹۷۸ بر می گردد؛ حدود ۲ ماه مانده به جام جهانی ۱۹۷۸ تیم ملی کشورمان به عنوان قهرمان جام ملتهای آسیا (۱۹۷۶) در اولین دوره جام بین قاره ای که بین قهرمان آسیا و آفریقا برگزار می شد مقابل تیم ملی غنا قهرمان جام ملت های آفریقا (۱۹۷۸) قرار گرفت و این تیم را با نتیجه قاطع ۳ بر صفر شکست داد.
تیم ملی کشورمان ۸ سال بعد هم در تورنمنت فجر در تهران در سال ۱۳۶۴ در تقابل با تیمهای آفریقایی باز هم با غنا بازی کرد و این تیم را که ستاره ای به نام "عبدی پله" را در ترکیب خود داشت در نیمه نهایی با دو گل شکست داد. البته غنا در مرحله گروهی هم به تیم "ب" کشورمان ۳-۰ باخته بود. در مجموع این عملکرد در برابر تیمی با سابقه قهرمانی در جام ملتهای آفریقا، یکی از نقاط درخشان تاریخ تقابل‌های بین‌قاره‌ای تیم ملی کشورمان محسوب می‌شود. تیم ملی مان در سال ۲۰۰۷ هم در دیداری دوستانه به مصاف غنا رفت که شاگردان قلعه نویی ۴-۲ به برتری رسیدند.
نخستین شکست در ضربات پنالتی
سومین تقابل تیم ملی کشورمان با تیمهای آفریقایی ۳ سال بعد اتفاق افتاد و در جام صلح و دوستی ۱۹۸۹ در کویت تیم ما در دور گروهی با گینه ۱-۱ مساوی کرد و در نیمه نهایی پس از تساوی ۲-۲ برابر اوگاندا در ضربات پنالتی شکست خورد. تیم ملی کشورمان در نهایت چهارم شد. تیم ملی کشورمان در سال ۲۰۱۴ یکبار دیگر در تهران با گینه بازی کرد و ۲-۱ شکست خورد تا در تقابل با این تیم بردی نداشته باشد.
آخرین بازی ملی کاپیتان پنجعلی
پس از قهرمانی تیم ملی کشورمان در بازیهای آسیایی ۱۹۹۰ پکن در چهارمین دوره جام بین قاره ای به عنوان نماینده آسیا در سال ۱۹۹۱ (مهر ۱۳۷۰) با تیم ملی الجزایر قهرمان آفریقا در قالب دو بازی به صورت رفت و برگشت بازی کردیم. در بازی رفت که ۵ مهرماه سال ۱۳۷۰ در استادیوم آزادی برگزار شد با نتیجه ۲-۱ پیروز شدیم. محمد پنجعلی کاپیتان آن دوره تیم ملی کشورمان در این دیدار پس از یک نیمه بازی از بازیهای ملی خداحافظی کرد. سپس ۱۶ روز بعد در دیدار برگشت در الجزایر ۱-۰ باختیم و در مجموع به خاطر قانون گل زده در خانه حریف بازنده اعلام شدیم.
یادآور می شود؛ در سال های اخیر نیز ۲ بار دیگر در قالب بازی دوستانه با الجزایر قبل از جام جهانی ۲۰۱۸ و جام جهانی ۲۰۲۲ بازی کردیم که سهم هر کدام از تیم ها یک برد ۲-۱ بوده تا در مجموع ۲ برد و ۲ باخت در کارنامه تقابل دو تیم ثبت شود.
۴ بازی دیگر با غول های آفریقایی در دهه ۹۰
در دهه ۹۰ تیم ملی کشورمان ۳ بازی دیگر با تیمهای مطرحی چون کامرون، نیجریه و یک بازی هم با کنیا انجام داد که حاصل آن ۲ تساوی با کامرون (۱۹۹۲)، یک برد مقابل کنیا (۱۹۹۷) و یک باخت برابر نیجریه (۱۹۹۸) بود.
تیم ملی کشورمان و کامرون در چارچوب جام نهرو در شهر کوچی هند در سال ۱۳۶۱ هم با هم بازی کرده بودند که آن دیدار با تساوی بدون گل به پایان رسید. در سال ۲۰۰۳ نیز در جام ال جی ۲-۱ به کامرون باختیم.
اولین مصاف در قرن ۲۱
۲ سال طول کشید تا یک تیم آفریقایی دیگر با تیم ملی کشورمان رودررو شود؛ تیم ما و مصر در سال ۲۰۰۰ در جام ال جی به تساوی ۱-۱ رسیدند. بعد از آن لیبی و توگو در سال ۲۰۰۵ در دیدارهای دوستانه در راستای آماده سازی تیم ملی برای جام جهانی ۲۰۰۶ در تهران به مصاف شاگردان برانکو رفتند و دو برد ۴-۰ و ۲-۰ برای تیم ملی کشورمان در پایان این دو بازی رقم خورد. حدود یکماه بعد در قرعه کشی جام جهانی مشخص شد تیم ملی کشورمان با یک تیم آفریقایی به نام آنگولا همگروه شده است.
دیدار با آنگولا در جام جهانی ۲۰۰۶ آلمان
در جام جهانی ۲۰۰۶ آلمان تیم ملی کشورمان در آخرین بازی خود در دور گروهی با آنگولا ۱-۱ مساوی کرد. البته ما ۳ بار دیگر با این تیم به صورت دوستانه بازی کردیم؛ در سال ۲۰۱۱ در قطر ۱-۰ این تیم را شکست دادیم، در سال ۲۰۱۴ و قبل از جام جهانی در اتریش ۱-۱ مساوی کردیم و در سال ۲۰۲۳ در تهران ۴-۰ باز هم آنها را از پیش رو برداشتیم تا ۲ مساوی و ۲ برد برای کشورمان ثبت شود.
۵ مسابقه دیگر با تیمهای قاره سیاه
بعد از جام جهانی ۲۰۰۶ تا جام جهانی بعدی ۵ بازی دیگر با تیمهای آفریقایی در قالب بازی دوستانه انجام دادیم؛ در سال ۲۰۰۸ و در تهران با نتیجه ۳-۲ زامبیا را بردیم، یکسال بعد بازهم در تهران ۱-۰ برابر کنیا به برتری رسیدیم، یکماه بعد و در تهران مقابل سنگال ۱-۱ متوقف شدیم. ۲ بازی دیگر تا پایان سال ۲۰۰۹ برابر آفریقایی ها در دستور کار تیم ملی کشورمان قرار گرفت و در بوتسوانا با این تیم ۱-۱ مساوی کردیم و در آخرین ماه سال هم در قطر به مالی ۲-۱ باختیم.
دومین تقابل رسمی در جام جهانی
تیم ملی کشورمان در جام جهانی ۲۰۱۴ بازهم با یک تیم آفریقایی همگروه بود و شاگردان کی روش پس از نمایش درخشان مقابل آرژانتین در تقابل با تیم مطرح نیجریه به تساوی بدون گل رسیدند.
تیم ملی کشورمان تا جام جهانی بعدی(۲۰۱۸) تنها ۲ بار دیگر با تیمهای قاره سیاه بازی کرد؛ در سال ۲۰۱۷ توگو را در تهران ۲-۰ بردیم و ۳ ماه مانده به جام جهانی ۲۰۱۸ در خانه تونس ۱-۰ باختیم. تیم ملی کشورمان در سال ۲۰۱۲ هم با تونس بازی کرده بود که تساوی ۲-۲ حاصل این بازی بود.
برد شیرین آخرین تقابل رسمی با آفریقایی‌ها
در جام جهانی ۲۰۱۸ در اولین بازی دور گروهی با گل به خودی دقایق پایانی برابر تیم خوب مراکش ۱-۰ پیروز شدیم تا یک نتیجه تاریخی در ادوار این جام برای کشورمان رقم بخورد.
پس از آن دیدار تیم ملی کشورمان ۵ بازی دوستانه دیگر مقابل الجزایر، سنگال، کنیا، آنگولا و بورکینافاسو داشت که ۳ برد و یک مساوی و یک باخت حاصلش بوده است.
بازی با چند تیم ناشناخته
تیم ملی کشورمان در تقویم دیدارهای خودش بازی با چند تیم کمتر شناخته شده مثل سیرالئون، ماداگاسکار ، موریتانی و موزامبیک هم دارد.
بازی با تانزانیا اولین تقابل دو تیم
حالا شاگردان امیر قلعه نویی روز سه شنبه ۲۲ مهر(فردا) قرار است در دبی با تیم ملی تانزانیا دیدار کنند. تیمی که تاکنون سابقه هیچ دیداری با تیم ملی کشورمان را نداشته است. این دیدار سی و نهمین تقابل تیم ملی فوتبال کشورمان با نمایندگان آفریقا خواهد بود.
