اولین بار در دهه ۸۰ -یعنی سالهای اول تجربه لیگ برتر حرفهای و جام خلیج فارس- بود که فدراسیون فوتبال به سمت یک راهکار جدید در قبال تخلفات انضباطی رفت. آن زمان قاضی عبدالرحمان شاه حسینی رئیس کمیته انضباطی فدراسیون فوتبال بود و برای هر تخلفی، یک جریمه مالی وضع میکرد.
وقتی با گذشت سالها، اتفاقات بد و تخلفات غیر اخلاقی در فوتبال ایران ریشه کن نشد، خیلیها منتقد این روش فدراسیون فوتبال شدند. ثابت شد که جریمه مالی کمکی به جلوگیری از وقوع جرم یا بد اخلاقیها نکرده و کار به جایی رسید که خیلیها پا را فراتر گذاشته و گفتند فدراسیون از بد اخلاقی و بدرفتاری استقبال میکند، چون راهی برای درآمدزایی پیدا کرده است!
حالا کمیته انضباطی ۴ باشگاه، ۲ بازیکن و ۲ سرمربی را جریمه کرده و ما کاری به ابهامات قدیمی نداریم. اینجا بحث بر سر زمینه علت صدور این احکام و دلایل آنها است. مثلاً آوردن بلندگو به ورزشگاه یک تخلف است و در همه جای جهان، تیم میزبان از این بابت جریمه میشود و کسی مشکلی با آن ندارد. حالا اینکه چرا ما فقط جریمه مالی بلدیم، بماند!
یا مثلاً باشگاه فجر به دلیل دیر آمدن به میدان مقابل رقیب، جریمه شده که این هم در همه جای دنیا کاملاً قانونی و مرسوم است. بین دو نیمه تیمها فقط ۱۵ دقیقه حق حضور در رختکن دارند و در شروع بازی هم، وقتی داوران و تیم رقیب به زمین آمدهاند، اخلاقی نیست که رقیب را منتظر بگذارید.
اما موارد سوال برانگیز، اینکه چرا باشگاهها باید به خاطر تخلفات تماشاگران منسوب به آنها -که در متن جریمه هم عیناً همین کلمه آمده و دلیلی برای انتساب قطعی آنها وجود ندارد- جریمه مالی شوند؟ هر کس میتواند با پوشیدن پیراهن یک تیم به ورزشگاه رفته و خود را هوادار آن تیم جا بزند! در این سالها کم نداشتهایم کسانی که اتفاقا تحت قرارداد باشگاهها بودهاند و به عنوان تماشاگر، به میان هواداران رقیب رفته و یا کسب اطلاع کرده و یا برای آن تیم دردسر ساختهاند!
وقتی ما دوربین چهره زن نداریم و بلیطها الکترونیکی نیست، صندلیها شماره ندارد و گیتهای ورودی کامل کنترل نمیشود، چطور میتوان به خاطر تخلف یک فرد یا بخشی از یک ورزشگاه، یک تیم را جریمه کرد؟ آیا نباید اول زمینه را برای اجرای یک قانون مهیا کرد؟
قسمت جالب این قضیه آنجاست که باشگاهها راهی برای فرار از این جرایم ندارند. چون قرار نیست آنها پولی به حساب فدراسیون واریز کنند که در این مسیر تاخیر ایجاد شود! فدراسیون فوتبال از محل قراردادهای تبلیغات محیطی، به هر باشگاه سهمی میدهد و اول، این جرایم از روی آن عدد کسر میشود! در این سالها نمونههای فراوانی داشتیم که میزان جرایم انضباطی یک باشگاه از میزان حق السهمش بابت تبلیغات، بیشتر بوده!
در ابتدای این فصل فدراسیون فوتبال باشگاهها را وادار به ساماندهی هواداران خود کرد و کارگروه گذاشت تا کنترل سکوها زیرنظر انجمن هواداری خود باشگاه ها باشد. یک کار خوب و درست و مطابق با اصول حرفهای که حالا به دلیل نداشتن همان زیرساخت های لازم، تبدیل به دستاویزی برای جریمه شدن باشگاهها شده است!
به این ترتیب که دیگر باشگاهها نمیتوانند بگویند رفتار تماشاگران به ما چه ربطی دارد؟ این در حالیست که همه می دانیم کنترل ورزشگاهها در اختیار باشگاهها نیست! چون هیچ باشگاهی ورزشگاه اختصاصی ندارد!
باز به یاد داریم وقتی یک هوادار منسوب به سپاهان، توهینی به بانوان پرسپولیسی کرد و از حضور در ورزشگاهها محروم شد، با وجود چهره خاص در بازی بعدی این دو تیم در ورزشگاه حاضر بود! و همان موقع باشگاه سپاهان اعلام کرد هیچ چیز دست ما نیست که بتوانیم مانع ورود این فرد شویم!
سوال اینجاست که با برگزاری چند کارگاه آموزشی و انداختن توپ کنترل هواداران و تماشاگران به زمین باشگاهها، آیا میتوان جلوی بیاخلاقیها، فحاشیها، اهانتها و رفتارهای زشت را گرفت؟ بیشتر به نظر میرسد که این کار وجاهت بخشیدن به استخدام تعداد بیشتری از بوقچیها در هر باشگاه باشد!
اینجا را بخوانید: تیغ میلیاردی کمیته انضباطی علیه لیگ برتر؛ باشگاه و بازیکن ۱,۰۷۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان واریز کنند