فوتبال با این که پرطرفدارترین ورزش جهان است، ولی در المپیک شاید آنچنان مورد توجه قرار نگیرد و چندان اهمیتی نداشته باشد. حدود ۳ دهه‌ای هم می‌شود که تبدیل به مسابقات زیر ۲۳ ساله‌ها شده و حضور کمرنگ ستاره‌ها این ورزش را در المپیک بیشتر به حاشیه برده است. با این حال مرور تاریخ مسابقات و یادآوری تعداد پرشمار قهرمان‌ها می‌تواند جالب باشد. ۱۹ کشور در المپیک طلای این رشته ورزشی را به‌دست آورده‌اند.
وقتی جام همیشه در خانه بود
همیشه انگلیسی‌ها را بابت شعار «جام به خانه می‌آید» دست می‌اندازند، چرا که تا همین یورو ۲۰۲۰ فینالیست اروپا نشده بودند و در جام‌جهانی هم فقط یک قهرمانی در سال ۱۹۶۶ دارند. با این حال زمانی بود که جام المپیک همیشه به انگلیس که نه، ولی به بریتانیا رسیده بود. در حالی که اولین دوره المپیک سال ۱۸۹۶برگزار شد، فوتبال المپیک سال ۱۹۰۰ شروع شد و دو دوره نخست هم تیم‌های باشگاهی و آماتور شرکت کردند. ۳ قهرمانی در سال‌های ۱۹۰۰، ۱۹۰۸ و ۱۹۱۲ به بریتانیا رسید و یکی را کانادا برد. بلژیک در سال ۱۹۲۰ مدال گرفت تا این کشور هم در تاریخش یک قهرمانی ملی داشته باشد.
ستاره‌های اروگوئه
چندی پیش از پیراهن جدید اروگوئه در حالی رونمایی شد که بالای لوگوی فدراسیون فوتبال این کشور ۴ ستاره به چشم می‌خورد. در توضیح آن هم اعلام شد که ۲ ستاره بابت قهرمانی‌های المپیک قبل از اولین دوره جام‌جهانی زده‌اند. اروگوئه در سال‌های ۱۹۲۴ و ۱۹۲۸ با شکست سوئیس و آرژانتین به مدال المپیک رسید و این قهرمانی‌ها را خیلی ارزشمند می‌دانند.
سلطنت مجارها
مجارستان در کنار بریتانیا پرافتخارترین تیم‌های فوتبال المپیک هستند. بریتانیا در همان سال‌های اول به قهرمانی‌هایش رسیده و مجارستان هم در دهه‌های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ که تیمی سطح بالا در فوتبال بود. سال‌های ۱۹۵۲، ۱۹۶۴ و ۱۹۶۸ با شکست یوگسلاوی، چکسلواکی و بلغارستان به این قهرمانی‌ها دست پیدا کردند. یوگسلاوی هم در آن سال‌ها عملکرد خوبی در فوتبال داشت. بعد از ۳ شکست در فینال‌ها، سال ۱۹۶۰ با شکست دانمارک به قهرمانی رسیدند. ایتالیا (۱۹۳۶)، سوئد (۱۹۴۸)، شوروی (۱۹۵۶ و ۱۹۸۸)، لهستان (۱۹۷۲)، آلمان‌شرقی (۱۹۷۶)، چکسلواکی (۱۹۸۰) و فرانسه (۱۹۸۴) دیگر قهرمان‌های فوتبال المپیک بودند. نکته جالب این که آلمان متحد و آلمان غربی هیچ‌گاه قهرمان فوتبال المپیک نشده‌اند، ولی آلمان‌شرقی به این افتخار رسیده.
تورنمنت زیر ۲۳ ساله‌ها و معرفی ستاره‌های جوان
از المپیک ۱۹۹۲ بارسلونا تصمیم گرفته شد که مسابقات فوتبال رقابتی برای تیم‌های زیر ۲۳ ساله‌ها باشد تا از فشار بازی‌های ملی هم کاسته شود. این تصمیم خوب و منطقی بود، چرا که در سال‌های بعد ستاره‌های بسیاری از المپیک به سطح اول فوتبال معرفی شدند. اسپانیای ۱۹۹۲ که با شکست لهستان به طلا رسید، ستاره‌هایی همچون پپ گواردیولا و لوئیس انریکه را در اختیار داشت. در المپیک ۱۹۹۶ آتلانتا، بهترین گلزن‌ها هرنان کرسپوی آرژانتینی و رونالدو و ببتو از برزیل بودند. با این حال قهرمانی به نیجریه پر از استعداد آن دوران رسید. سال ۲۰۰۰ نوبت به یک تیم آفریقایی دیگر رسید که طلایی شود. کامرون با ساموئل اتوئو به این افتخار رسید. اسپانیا هم که در فینال به کامرون در ضربات‌پنالتی باخت، ژاوی و کارلس پویول را در ترکیبش داشت. اتوئو همیشه از المپیک ۲۰۰۰ به‌عنوان نقطه عطفی در دوران فوتبالش یاد می‌کند.
سال‌های ۲۰۰۴ و ۲۰۰۸ طلا به آرژانتین رسید. در فینال اولی پاراگوئه و در فینال دومی نیجریه را با نتایج مشابه یک بر صفر بردند. گل قهرمانی ۲۰۰۴ را کارلوس توس و گل قهرمانی ۲۰۰۸ را آنخل دی‌ماریا زدند. انبوهی از ستاره‌ها در آن ۴ سال به فوتبال آرژانتین معرفی شدند. از خاویر ماسچرانو و کارلوس توس در سال ۲۰۰۴ تا پابلو زابالتا، اسکیل گارای، اور بانگا، اسکیل لاوتزی، آنخل دی‌ماریا، سرخیو آگوئرو و از همه مهم‌تر لیونل مسی با شماره ۱۵!
سال ۲۰۱۲ برزیل فینال را به مکزیک ۲ بر یک باخت و به نقره بسنده کرد. این اولین قهرمانی مکزیک در المپیک بود. ستاره‌هایی مثل محمد صلاح برای مصر، پیرامریک اوبامیانگ برای گابن و نیمار برای برزیل عملکرد درخشانی در این دوره داشتند. اما سال ۲۰۱۶ برزیل سرانجام به اولین طلای خودش در المپیک رسید. سلسائو انگیزه زیادی برای قهرمانی در ریو به چند دلیل داشت. اولی باخت در فینال دوره قبل، دومی قهرمانی در ریودوژانیرو و سومی جبران ناکامی در جام‌جهانی ۲۰۱۴. از اتفاق در فینال هم مقابل آلمان قرار گرفتند. پس از تساوی یک – یک در وقت‌های معمولی، در ضربات‌پنالتی ۵ بر ۴ حریف را مغلوب کردند. قضاوت آن فینال مهم برعهده علیرضا فغانی داور ایرانی بود. سرژ گنبری بهترین گلزن آن دوره بود. نیمار و گابریل ژسوس هم بین برترین گلزنان قرار گرفتند. مارکینیوس، رافینیا آلکانتارا و گابریل باربوسا از دیگر بازیکنان مطرح برزیل بودند. لئون گورتسکا کاپیتان آلمان بود و ماتیاس گینتر، نیکلاس زوله، مکس میر و یولیان برانت از دیگر بازیکنان معروف آلمان بودند.
۲۰۲۰
در المپیک ۲۰۲۰ توکیو، برزیل، مکزیک، اسپانیا و ژاپن راهی نیمه‌نهایی شده‌اند. اسپانیا و برزیل به نظر می‌رسد شانس بیشتری برای کسب مدال طلا داشته باشند. اسپانیا با بسیاری از ستاره‌های یورو ۲۰۲۰ آمده و نشان می‌دهد که لوئیس انریکه چقدر میانگین سنی تیمش را پایین آورده بود. اونای سیمون، پائو تورس، اریک گارسیا، دنی سبایوس، میکل اویارسابال، پدری، دنی اولمو، خسوس وایخو، میکل مرینو و مارکو آسنسیو بازیکنان مطرح لاروخا هستند. دنی آلوس و ریچارلیسون هم به‌عنوان سهمیه‌های بالای ۲۳ سال در ترکیب برزیل حضور دارند. از ۴ تیم مرحله نیمه‌نهایی، ۳ تیم برزیل، اسپانیا و مکزیک سابقه طلا گرفتن داشته‌اند.
