کاروان ایران که شامل ۷۷ زن و ۲۰۸ مرد بود دربازی‌های هانگزو با کسب ۱۳ طلا، ۲۱ نقره و ۲۰ برنز و در مجموع با ۵۴ مدال، کارش را در رتبه هفتم جدول به پایان رساند تا نسبت به دوره گذشته (۲۰۱۸) سقوط یک‌ پله‌ای داشته باشد. اگرچه برخی رشته‌های حاضر در جاکارتا و هانگژو با هم تفاوت داشتند اما با نگاه اجمالی به‌صورت کلی می‌توان مقایسه‌ای بین این دو دوره انجام داد، مقایسه‌ای که نشان می‌دهد برخی رشته‌ها به خلاف دوره گذشته عملکرد ناموفق داشته‌اند.

این در حالی است که کاروان ایران در دوره پیشین بازی‌های آسیایی ۶۲ مدال شامل ۲۰ طلا، ۲۰ نقره و ۲۲ برنز گرفت و ششم شد. البته طی ۱۶ دوره‌ای که ورزش ایران در بازی‌های آسیایی شرکت داشته، پایین‌ترین جایگاه در بازی‌های ۲۰۰۲ بوسان ثبت شد که ۳۶ مدال گرفتیم و در رده دهم قرار گرفت.

بعد از آن دوره بازی‌ها و در چهار دوره دیگر بازی‌های آسیایی، کاروان اعزامی ایران رده‌های چهارم، پنجم و ششم (۲ بار) به خود اختصاص داد.

جایگاه کاروان اعزامی به هانگژو نسبت به دوره گذشته بازی‌ها اگرچه یک پله بود اما هشداری است برای ورزش ایران که در این دوره بازی‌ها و در برخی رشته‌ها، در حد انتظار نبود و اگر کشتی مثل همیشه مدال‌آوری نمی‌کرد، چه‌بسا جایگاه پایین‌تری در جدول داشتیم.

اما دلیل این اتفاق چه بود؟

در این دوره از بازی‌ها رشته‌های تکواندو، کاراته، وزنه‌برداری و بسکتبال ۳ و ۵ نفره افت محسوسی داشتند. برخی رشته‌ها نیز درجا زدند و عملاً کار خاصی در این مدت انجام ندادند.

جالب‌تر آنجا که ایران در المپیک بین کشورهای آسیایی پنجم شده بود و در جاکارتا هم رتبه ششم را به دست آورده بودیم اما دربازی‌های آسیایی ۲۰۲۳ یک شگفتی  رقم خورد که همه آسیا را شگفت‌زده کرد؛ کشور هند که در دوره قبل با کسب ۱۶ مدال طلا، ۲۳ نقره و      ۳۱ برنز و مجموع ۷۰ مدال در رده هشتم ایستاد اما دربازی‌های آسیایی هانگژو این کشور با خلق شگفتی بزرگ ۱۰۷ مدال کسب کرد!

 هند با رکورد ۱۰۷ مدال در بازی های آسیایی هانگژو، فصل درخشانی را در تاریخ ورزش این کشور به رشته تحریر درآورده است و در عین حال دلیل محکمی برای شروع رویاپردازی در مورد بهترین عملکرد المپیک در سال آینده در پاریس است.

این کاروان  ۶۶۰ نفره ۲۸ طلا، ۳۸ نقره و ۴۱ برنز در نمایشگاه قاره کسب کرد و ۳۷ مدال بیشتر از بازی‌های جاکارتا ۲۰۱۸ به دست آورد.

ورزشکاران هندی حتی در برخی از مسابقات مانند تیراندازی و تیراندازی با کمان از انتظارات فراتر رفتند و بهترین نتیجه این کشور در این رشته را خلق کردند.

هندی‌ها که بعد از شکست در دوره قبل و افت عملکرد آن‌ها، برای این دوره بلافاصله بعد از پایان بازی‌ها در سال ۲۰۱۸ سراغ سرمایه گذاری روی ورزش خود رفتند و به اصلاح امور مشغول شدند تا در هانگژو همه را شگفت زده کنند.

روندی که در ایران هم باید فوراً رخ دهد چراکه المپیک برای ما بسیار حیاتی است و نباید المپیک را هم مثل بازی‌های آسیایی از دست بدهیم. در ۳ دوره اخیر بازی‌های آسیایی همواره کاروان ورزش ایران ۲۰ طلا و یا بیش از آن به دست آورده بود که این مهم در این دوره از بازی‌ها محقق نشد؛ بازی‌های آسیایی ۲۰۰۲ آخرین دوره از این رقابت‌ها بود که کاروان ایران در جایگاهی ضعیف‌تر از ششم در جدول توزیع مدال‌ها قرار گرفت و در این دوره از رقابت‌ها، ضعیف‌ترین کارنامه ورزش ایران در تاریخ بازی‌های آسیایی به ثبت رسید؛ به‌طوری‌که ورزشکاران ایرانی موفق به کسب ۸ مدال طلا، ۱۴ مدال نقره و ۱۴ مدال برنز شدند و در جایگاه دهم جدول توزیع مدال‌ها قرار گرفتند. حالا بعد از دو دهه، بار دیگر کاروان ورزش ایران نتوانسته در جمع ۶ کشور برتر بازی‌های آسیایی قرار گیرد که باید دید واکنش مسوولان وزارت ورزش و جوانان و کمیته ملی المپیک به این ناکامی مهم چه خواهد بود!

واقعیت این است که  ورزش در آسیا با حرکتی شتابان روبه‌جلو پیش می‌رود و کشورهای آسیایی جملگی روی ورزش سرمایه‌گذاری‌های وسیع و گسترده‌ای کرده‌اند. کشورهایی از جنوب آسیا، آسیای میانه و غرب آسیا که تا پیش‌ازاین در ورزش، محلی از اعراب نداشتند اما با سرمایه‌گذاری و برنامه‌ریزی دقیق و گسترده در این سال‌ها به‌سرعت برق و باد جلو رفته‌اند. جملگی در این سال‌ها به ورزش به شکل جدی پرداخته‌اند و طبیعی است با این حجم از سرمایه‌گذاری که در ورزش کرده اندحالا در آسیا و جهان حرف‌هایی برای گفتن داشته باشند. از همین رو اگر درگذشته ورزش آسیا تنها به سه کشور چین، ژاپن و کره جنوبی ختم می‌شد و ایران با این ابرقدرت‌های دنیای ورزش رقابت می‌کرد، حالا باید با قدرت‌های نوظهوری بجنگد که به مدد سرمایه‌گذاری کلان و برنامه‌ریزی دقیق و عملی در ورزش سری در میان‌سرها درآورده و حرفی برای گفتن دارند.

اما نمی‌توان تنها نیمه خالی لیوان را دید:

 بر خلاف دوره گذشته که کاروان ایران تنها در بخش کبدی آقایان و بانوان شگفتی‌ساز شده بود در هانگژو شگفتی‌سازان متنوع‌تری داشتیم؛ کسب مدال طلا در شطرنج، نقره مهدی الفتی در ژیمناستیک، ۲ برنز تنیس‌روی‌میز، مدال طلای سنگ‌نوردی و برنز دوچرخه‌سواری از مهم‌ترین شگفتی‌های این دوره از رقابت‌ها برای ایران بود.

با توجه به آشفتگی گسترده در برنامه‌های فدراسیون‌ها، کمیته ملی المپیک و وزارت ورزش باید دید با این نتایج ورزشکاران در مسابقات کسب سهمیه المپیک چطور عمل خواهند کرد و برنامه فدراسیون‌ها برای ارتقای و بهبود نتایج در المپیک چه خواهد بود.

محمدرضا رحیم‌پور| باشگاه خبرنگاران آزاد