حتماً چیزهای زیادی در مورد دعوای کلامی میان مدیران دو باشگاه استقلال تراکتور شنیده‌اید. مثل هر اختلاف دیگری در این ماجرا هم یک نفر کامل مقصر نیست و هر دو طرف با درصدهای مختلف سهم دارند اما این مطلب برای قضاوت پیرامون این موضوع نیست! ما کاری به حواشی و ریشه اختلافات هم نداریم. به افراد هم اینجا کاری نداریم که قبلاً چه گفته‌اند و چه کرده‌اند، تنها نکته همان کلید استارت ماجرا است.

آنقدر اتفاقات بعدی حجم زیادی داشت و همچون آوار بر سر این داستان خراب شد که کمتر کسی فرصت کرد سراغ کبریتی برود که این انبار باروت را منفجر کرد! استارت داستان و کبریت انفجار این حرف‌های خمس مربی اسپانیایی تراکتور بود؛ «این هفته همه چیز از جمله تلاش بازیکنان در تمرینات، بسیار خوب و منظم بود و آماده بازی با استقلال هستیم. استقلال تیم خوبی است و باتوجه به توانایی‌هایش اکنون در صدر جدول قرار دارد. دیدار سختی داریم، ولی فکر می‌کنم دو تیم با تمامی ظرفیت بازی کنند و شاهد بازی خوبی خواهیم بود. امیدوارم روند بازی به شکلی باشد که اتفاقات خارج از زمین، نتیجه را مشخص نکند و همه چیز در چارچوب ورزش پیش برود. اگر بازی فردا از نظر داوری مشکل نداشته باشد و سوت‌های مشکوک زده نشود؛ برنده می‌شویم.»

همانطور که گفتیم اینجا کاری به پیامدهای داستان نداریم، اینکه واقعاً در ترجمه اشتباه شده یا مدیران تراکتور مثل حرف‌های قبلی مربی اسپانیایی دست به توجیه زدند. نکته اینجاست که ببینید در فضای فوتبال ما چه خبر است که وقتی یک مربی اروپایی با تربیت خاص به خود و با فرهنگ کاملاً جدا با کشور ما وارد این فوتبال می‌شود، در فرصتی به این کوتاهی و کمتر از یک سال، کاملاً شبیه ما رفتار می‌کند!

بحث بر سر این جملات نیست چرا که خمس می‌تواند بگوید «منظور من این نبوده» بحث بر سر تاثیر پذیری است. ما مثل تمام کشورهای در حال پیشرفت دنیا در هر تخصصی - از جمله فوتبال - مربی خارجی و متخصص می‌آوریم و به او دستمزدهای کلان می‌دهیم تا او به پیشرفت ما کمک کند. در فوتبال مربی و بازیکن خارجی در هر جای دنیا تنها برای گرفتن نتیجه استخدام نمی‌شوند. آن هدف کوتاه مدت است و هدف بلند مدت همیشه مهمتر است. هدف بلند مدت از استخدام مربی و بازیکن خارجی کمک به پیشرفت فوتبال است، به عبارت دیگر آنها می‌آیند تا تغییری ایجاد کنند نه اینکه خود تغییر کنند.

اتفاقی که همیشه در فوتبال ما افتاده و متاسفانه کسی متوجه این خطر نیست. اینکه مربیان خارجی پس از مدتی حضور در ایران تسلیم شرایط و کمبودها می‌شوند و به جای جنگیدن بر سر اصول و تغییر محیط اطراف خود و تاثیر روی کلیت فوتبال ما، کوتاه آمده و تسلیم می‌شوند. قید همه چیز را می‌زنند به گرفتن دستمزد خود بسنده می‌کنند! تنها استثنا «کی روش» بود که سرنوشتش را دیدیم.

عادت زشت حمله به داوران و تاثیرگذاری از روی هیاهو روی قضاوت داور، خاص فرهنگ فوتبال ماست. هیچ کجای فوتبال اروپا نمی‌بینیم که مربی و بازیکن به داور حمله کنند و هر سوت او را زیر سوال ببرند. ما در مهم‌ترین میادین بین المللی بارها از این فرهنگ ضربه خورده‌ایم، از جمله در همین دوره قبل جام ملت‌های آسیا و در نیمه نهایی برابر ژاپن اما هرگز درس عبرت نگرفتیم و به جای حل کردن مشکل، حالا علاوه بر بازیکن و مربی و علاوه بر اتفاقات ۹۰ دقیقه باشگاه‌ها نیز با بیانیه نویسی وارد عمل شده‌اند! حالا باشگاه‌های ما از مدیران تا مربیان، از بیانیه نویسی تا امکان کنفرانس قبل از بازی، به جای صحبت در مورد وظایف و کار خود ترجیح می‌دهند داوری را تحت تاثیر قرار دهند. کار به جایی رسیده که حتی بین دو نیمه هم بیانیه صادر می‌شود و معلوم است که پس از مسابقه از بالا تا پایین هر تیم فقط و فقط به داوری حمله می‌کنند.

و این فرهنگ غلط که امثال خمس آمده بودند تا آن را درست کنند، حالا به خودشان هم سرایت کرده! باز هم می‌گوییم که منظور ما جملات و کلمات نیستند که خمس بگوید منظورم چیز دیگری بود. منظور ما کلیت این فرایند است؛ این رفتار که یک مربی در کنفرانس قبل از بازی به خود اجازه صحبت در مورد داوری می‌دهد، چه مثبت و چه منفی!