سعید سلطان‌محمدی- رأی جنجالی کمیته استیناف مبنی بر محرومیت چهارماهه علیرضا بیرانوند و جریمه باشگاه تراکتور، پرونده‌ای پرحاشیه را به ظاهر مختومه کرد. اما با نگاهی دقیق‌تر به ابعاد این حکم، روشن میشود که این تصمیم نه‌تنها عدالت را برقرار نکرده، بلکه می‌تواند به عنوان یک جریمه ناکافی و حتی چراغ سبز برای تکرار تخلفات مشابه در آینده تلقی شود.
محرومیت؛ تنبیهی که بازدارنده نیست
اصل اساسی در هر نظام حقوقی، بازدارندگی است. حکمی که صادر میشود باید آنقدر قاطع و محکم باشد که تکرار تخلف را برای متخلف و دیگران ناممکن سازد. اما در مورد پرونده بیرانوند، حکم ۴ماهه محرومیت با توجه به ارزش قراردادهای نجومی و مفاد قراردادهای بازیکنان در فوتبال ایران، عملاً بازدارنده نیست. بازیکنی که در طول یک فصل صدها میلیارد تومان درآمد دارد، چهار ماه محرومیت برایش یک تنبیه مالی محسوب نمی‌شود. این حکم در مقایسه با تخلف انجام‌شده (فسخ یک‌طرفه و غیرموجه قرارداد) بسیار ناچیز است و در واقع راه را برای بازیکنان دیگر باز می‌گذارد که با فسخ قراردادهای خود، به دنبال فرصت‌های مالی بهتر باشند، چرا که در نهایت با یک محرومیت کوتاه و قابل تحمل روبه‌رو خواهند شد.
تناقض در احکام و نبود شفافیت
از سوی دیگر، حکم صادرشده برای باشگاه تراکتور نیز جای بحث دارد. این باشگاه که بیرانوند را با قراردادی جدید جذب کرده بود، تنها به یک جریمه مالی محکوم شد. این در حالی است که در پرونده‌های مشابه قبلی، باشگاه‌های متخلف با محرومیت از خرید بازیکن جدید نیز روبه‌رو شده بودند. این تفاوت فاحش در احکام صادرشده برای پرونده‌های مشابه، این پرسش را مطرح می‌کند که آیا یک رویه واحد و شفاف در کمیته‌های قضایی فدراسیون فوتبال وجود دارد؟ چرا یک تخلف یک حکم را در پی دارد و تخلف مشابهی حکمی دیگر؟ این ابهامات، به جای اعتمادسازی، اعتماد هواداران را خدشه‌دار می‌کند و به سلیقه‌ای بودن احکام دامن می‌زند.
پیامدهای فاجعه‌بار برای فوتبال ایران
این حکم نه‌تنها عدالت را برقرار نکرد، بلکه پیامی خطرناک را به باشگاه‌ها و بازیکنان منتقل می‌کند. پیامی با این مضمون که «می‌توانید به راحتی قراردادهای خود را زیر پا بگذارید، چرا که در نهایت با جریمه‌ای کم و قابل چشم‌پوشی روبه‌رو خواهید شد.» این وضعیت، ثبات و نظم در فوتبال حرفه‌ای را به خطر می‌اندازد و باعث میشود که هر ساله شاهد فسخ‌های یک‌طرفه و غیرموجه بیشتر باشیم. فوتبال ایران نیازمند احکامی قاطع و بدون ملاحظه است که عدالت را به درستی اجرا کند و به دور از هرگونه فشار، رویه‌ای واحد و شفاف را در پیش بگیرد تا از تکرار این دست حواشی جلوگیری شود.
