همان‌طور که احتمالا تاحالا خبردار شدهاید سال آینده خبری از برگزاری رقابت‌های لیگ قهرمانان آسیا نخواهد بود و این تورنمنت مهم فوتبال آسیا از شهریور سال ۱۴۰۲ با تقویمی متفاوت که منطبق بر تقویم فوتبال اروپا خواهد بود، از سر گرفته میشود.
خبری خوش اما چالش‌برانگیز برای مسئولان
این موضوع پیش از هر چیزی می‌تواند برای علاقه‌مندان به فوتبال در ایران خبر بسیار خوشی باشد، چرا که از این به بعد دیگر قرار نیست علاقه‌مندان به فوتبال خاطرات تیم‌هایی نظیر استقلال با شفر در لیگ هفدهم یا برانکوی پرسپولیس در لیگ شانزدهم را در ذهن‌شان یادآوری کنند و حسرت بخورند که ای کاش می‌شد تیم محبوب‌شان با همان فرمی که داشت تا فینال مسابقات لیگ قهرمانان آسیا فرصت بازی پیدا می‌کرد و پنجره تابستانی‌ای در پیش نبود تا ترکیب تیم‌شان زیر و رو شود!
مدلی که باید هر چه زودتر طراحی شود
با این حال پیش از اینکه این دوره گذار را پشت سر بگذاریم، چالش مهمتری پیش روی مسئولان فوتبال درکشورهای مختلف آسیا و همین‌طور سازمان لیگ فوتبال ایران قرار گرفته است و آنها باید هر چه زودتر مدلی را استخراج کنند تا تکلیف نماینده‌های کشورهایشان در لیگ قهرمانان آسیا در فصل ۲۰۲۳-۲۰۲۲ مشخص شود و تیم‌های مدعی از ابهام خارج شوند.
پیش از هر چیزی تعداد سهمیه‌ها باید مشخص شود
سهیل مهدی پیش از اینکه به این موضوع وارد شود، به اهمیت تعداد سهمیه‌های فوتبال ایران در لیگ قهرمانان آسیا در فصل بعد پرداخت و گفت:« ابتدا باید ببینیم چند سهمیه به فوتبال ایران اعطا میشود. علی‌الحساب ۱+۳ سهمیه به فوتبال ایران داده شده است. علاوه بر این کنفدراسیون فوتبال آسیا کشورها را آزاد گذاشته تا هر کشور برای خودش تصمیم بگیرد.»
کشورهای مختلف زیر رادار مسئولان فوتبال ایران
بخش بعدی حرف‌های مسئول کمیته برگزاری مسابقات سازمان لیگ در ایران اشاره به دیدگاه سایر کشورها در رابطه با این چالش بود و اضافه کرد:« تاکنون قطر تصمیمش را گرفته، ولی فکر می‌کنم بروز نمی‌دهد و به‌صورت رسمی اعلام نکرده‌اند. هندی‌ها در حال کار هستند تا مدلی را استخراج کنند. امارات خروجی‌ای نداشته و اعلام نکرده است و فقط عربستان است که تصمیم نهایی خود را گرفته است. ما هم تا قبل از پایان لیگ برتر باید به جمع‌بندی نهایی برسیم تا یکی از مدل‌هایی که استخراج میشوند، مورد تصویب هیئت‌رئیسه سازمان لیگ قرار بگیرد.»
اصولا مدل مورد نظر باید ترکیبی از دو فصل باشد
سهیل مهدی با بازگشت به موضوع تعداد سهمیه تیم‌های هر کشور و تاکید بر اینکه مدلی که استخراج میشود باید با در نظر گرفتن عملکرد دو فصل مسابقات در فوتبال ایران باشد (فصل جاری و فصل آینده)، ادامه داد:« اصولا مدلی که برای مشخص شدن سهمیه در نظر گرفته میشود باید ترکیبی باشد؛ البته به شرطی که ۳+۱ باشد. اگر ۲+۲ باشد که ماجرا فرق می‌کند و هنوز در این مورد فکری نشده است.»
*مدل فوتبال ایران مطابق با مدل عربستان؟
مسئول کمیته سازمان لیگ در واکنش به این سوال که در حال حاضر چه پیش فرضی وجود دارد، بیان کرد:« ببیند به‌عنوان مثال یک ترکیب می‌تواند قهرمان این فصل و فصل بعد لیگ باشد، به علاوه قهرمان جام حذفی سال آینده و قهرمان جام حذفی امسال هم به مسابقه پلی‌آف برود.»
*به یک پیش‌نویس رسیده‌ایم ولی نباید بی‌انصافی باشد
با تمام این‌ها مشخص کردن سهمیه لیگ قهرمانان آسیا برای شهریور سال ۱۴۰۲ و فصل ۲۰۲۳-۲۰۲۲ با چالش‌های پرشماری برای تصمیم‌سازان فوتبال ایران همراه خواهد بود. از جمله این چالش‌ها می‌توان به میزان آمادگی تیم‌هایی اشاره کرد که از فصل جاری موفق به کسب سهمیه میشوند و یک‌سال بعدتر باید در تورنمنت قاره‌ای مصاف بدهند و مشخص نیست که آیا آمادگی لازم برای حضور در رقابت بین المللی به‌عنوان نماینده ایران را دارند یا خیر؟! چالش دیگر می‌تواند قهرمانی پیاپی یک تیم در لیگ برتر یا جام حذفی باشد که مسئولان سازمان لیگ برای این موضوع نیز باید چاره اندیشی کنند. سهیل مهدی در رابطه با همین موضوع این‌طور توضیح داده است:« ما به دنبال این هستیم که حقی از تیم‌ها ضایع نشود. با روشی که گفتیم ممکن است سال آینده تراکتور و یک تیم دیگر قهرمان جام حذفی شوند و این‌طور مشکلی ایجاد نمی‌شود. امسال پرسپولیس و استقلال در کورس قهرمانی هستند و به احتمال خیلی زیاد یکی از این دو تیم قهرمان میشوند؛ با احتمال بیشتر استقلال. حالا در نظر بگیرید که فصل بعد هم استقلال قهرمان بشود. در این صورت یک سهمیه تکراری میشود. سوالی که پیش می‌آید این است که تیم جایگزین باید با چه فرمولی انتخاب شود که بی‌انصافی ایجاد نشود. مثلا اگر قرار است تیم دوم را به‌عنوان جایگزین معرفی کنیم، از امسال باشد یا سال بعد. باید تمام احتمالا را ببینیم و اعمال کنیم. در این زمینه به یک پیش‌نویس هم رسیده‌ایم.»
*نباید این لیگ (لیگ ۲۱) را نادیده بگیریم
از سهیل مهدی در این‌رابطه پرسیدیم که خودش چه دیدگاهی در رابطه با این موضوع دارد و چه مدلی را برای مشخص کردن سهمیه فوتبال ایران در لیگ قهرمانان آسیا مناسب‌تر می‌داند. مسئول کمیته مسابقات سازمان لیگ فوتبال ایران در واکنش به این سوال بیان کرد:« من به‌عنوان کارشناس اگر بخواهم عقیده شخصی‌ام را بگویم، نظرم این این است که این لیگ (لیگ بیست و یکم) را هم نباید نادیده بگیریم. چون به هر حال تیم‌ها سرمایه‌گذاری زیادی کرده‌اند و زحمت کشیده‌اند. باید تمام لایه‌ها و جوانب موضوع را در بگیریم.»
مدل من قطعا قبل از پایان لیگ نهایی میشود
مهدی در واکنش به این سوال که چه زمانی درنهایت مدل فوتبال ایران در رابطه با این موضوع مشخص میشود، بیان کرد:« واقعا نمی‌دانم چه زمانی نهایی بشود، ولی مطمئنا من مدلم را قبل از پایان لیگ تقدیم می‌کنم. همکاران دیگر هم باید تقدیم کنند. من از تیمم خواهش کردم که خیلی زود در این‌رابطه به جمع بندی برسیم و مدل مدنظرمان را تقدیم هیئت‌رئیسه سازمان لیگ کنیم.»
*باگ‌هایمان به‌خاطر نوسان AFC است
سوال پایانی از سهیل مهدی در رابطه با انتقاد اهالی فوتبال نسبت به مکتوب نبودن بسیاری از موقعیت‌ها بود و اینکه چرا در فوتبال ایران شاهد چنین موضوعی نیستیم و مدام به دنبال الگو یا کپی کردن دستورالعمل‌های کشورهای دیگر هستیم. مسئول کمیته مسابقات سازمان لیگ البته این انتقاد را وارد دانست، ولی در توضیح دلیل آن به تغییرات مداوم تقویم کنفدراسیون فوتبال آسیا اشاره کرد و در این‌باره گفت:« خب در مورد آخر که این تصمیم را کنفدراسیون فوتبال آسیا گرفت و پس از ۱۰ سال تقویم را تغییر داد. یک مقدار از باگ‌هایمان به‌خاطر نوسان ای‌اف‌سی است. کنفدراسیون فوتبال آسیا تا پایان سال ۲۰۲۴ میلادی به ما تقویم داد، ولی دو ماه مانده به مسابقات به یک‌باره یک‌ماه تقویم مسابقات را عوض کرد. فکر کنید؛ یک‌ماه!! کل جدول و برنامه‌های ما به‌هم ریخت. خود ای‌اف‌سی در حال عوض کردن تقویم و آزمون و خطاست.»
او با اشاره به استفاده از داوران زن در مسابقات AFC CUP اضافه کرد: « همین حالا داوران زن آورده شده و در ای‌اف‌سی کاپ استفاده شده‌اند. ببینید همین تصمیم چه چالش‌هایی را برای ما ایجاد می‌کند؟ کل اروپا را جمع کنیم اندازه خاورمیانه نمی‌شود. حالا آنها می‌خواهند به‌عنوان مثال برای یک کشوری تصمیم بگیرند که به پهناوری کل اروپاست.»
سهیل مهدی در ادامه با اشاره به اینکه انتقادات نسبت به مکتوب نبودن دستورالعمل‌ها وارد است، اضافه کرد:« باید دستورالعمل‌های لازم نوشته و به‌روز شود.»
*تیم‌های مدعی فوتبال ایران در انتظار تعیین تکلیف نهایی
این چالش مهم و بزرگی به‌خصوص برای تیم‌های مدعی فوتبال ایران است که آگاهی از آن قطعا در عملکرد آنها تاثیرگذار خواهد بود. در حال حاضر تنها عربستان از مدل نهایی خود رونمایی کرده است؛ جایی که تکلیف ۱+۳ سهمیه این کشور با قهرمان مسابقات لیگ این فصل، فصل آتی و قهرمان جام حذفی سال آینده مشخص میشود و تکلیف یک سهمیه باقی مانده که باید در پلی‌آف آسیا بازی کند نیز با قهرمان جام حذفی در فصل جاری مشخص خواهد شد که اگر قرار باشد این مدل در ایران مورد استفاده قرار بگیرد، یک تیم از میان تیم‌های نساجی مازندران و آلومینیوم که فینالیست جام حذفی شده‌اند، پلی‌آف سال آینده نماینده ایران برای حضور در مرحله گروهی آسیا را برگزار خواهد کرد.
*انتخاب مدل و چالش‌های پیش‌رو
البته در این بین همان‌طور که اشاره شد چالش قهرمان‌های مشابه وجود دارد. به|عنوان مثال ممکن است استقلال هم در این فصل، هم در فصل آینده و هم در مسابقات جام حذفی سال آینده قهرمان شود که این موضوع چالش بزرگی برای مسئولان سازمان لیگ فوتبال ایران ایجاد خواهد کرد. عربستان برای چنین شرایطی البته چاره‌اندیشی کرده است؛ در این صورت اگر یک تیم تکراری بشود، تیم دوم لیگ سال آینده جایگزین خواهد شد. باز هم اگر تکراری باشد، تیم دوم لیگ جاری به چهار سهمیه اضافه میشود. البته باز هم امکان تکراری بودن تیم‌ها همان‌طور که اشاره شد وجود دارد و در این‌صورت کشور عربستان تیم سوم فصل آینده را به آسیا خواهد فرستاد و در صورتی‌که باز هم شاهد تکراری شدن 4 سهمیه با توجه به مدل در نظر گرفته شده باشیم، تیم سوم فصل جاری به مسابقات آسیایی معرفی خواهد شد.
۶ هفته تا پایان فصل جاری فوتبال ایران باقی مانده است و ابهام بزرگی میان اعضای تیم‌های مدعی در این‌رابطه وجود دارد. با این حال اگر قرار باشد الگوی عربستان مطابق آنچه سهیل مهدی در مصاحبه به آن اشاره داشت، مورد استفاده قرار بگیرد، تا تیم‌های سوم فصل جاری و آینده فوتبال ایران شانس کسب سهمیه دارند.
با تمام این تفاسیر اما باید منتظر بمانیم و ببینیم طی روزهای آینده که بالاخره از مدل سازمان لیگ فوتبال ایران رونمایی خواهد شد، چه تیم‌هایی در فصل جاری و فصل آینده و با کسب چه رتبه‌هایی می‌توانند سهمیه آسیایی بگیرند.
